Stanowisko ws. konsultacji projektu traktatu o ochronie organizacji nadawczych
Centrum Cyfrowe Projekt: Polska zostało zaproszone do konsultacji społecznych organizowanych przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego w sprawie projektu traktatu o ochronie organizacji nadawczych (dokument SCCR/24/10). Prace nad traktatem trwają w Światowej Organizacji Własności Intelektualnej (WIPO) już od 1998 roku. Wyniki konsultacji mają na celu wypracowania stanowiska Polski na najbliższe posiedzenie Komitetu ds. Prawa Autorskiego i Praw Pokrewnych WIPO.
Poniżej przedstawiamy uwagi ogólne naszego stanowiska. Pełna treść stanowiska jest dostępna w formacie PDF.
Pobierz PDF
STANOWISKO CENTRUM CYFROWEGO PROJEKT: POLSKA
KONSULTACJE DOKUMENTU ROBOCZEGO
DOTYCZĄCEGO TRAKTATU W SPRAWIE OCHRONY ORGANIZACJI NADAWCZYCH SCCR/24/10
Centrum Cyfrowe składa niniejsze stanowisko konsultacyjne działając przede wszystkim jako polski partner organizacji Creative Commons. Centrum Cyfrowe pragnie podzielić stanowisko Creative Commons jak również zgłosić dodatkowe uwagi szczegółowe do kwestii podniesionych w kwestionariuszu MKiDN.
Creative Commons od wielu lat przeciwstawia się przyjęciu międzynarodowego traktatu o ochronie organizacji nadawczych („Traktat”). Traktat wprowadzałby międzynarodowe prawa pokrewne do nadań, nakładając dodatkowe ograniczenia na wykorzystanie nadań, niezależnie od już przysługujących nadawcom praw autorskich. Tym samym Traktat ograniczałby cyrkulację utworów wprowadzonych do obrotu na licencjach Creative Commons („licencje CC”), których wolny obieg organizacja Creative Commons wspiera i promuje.
W 2006 roku Creative Commons razem z 37 innymi międzynarodowymi organizacjami pozarządowymi oraz przedstawicielami branży informatycznej, takimi jak Dell, Verizon, AT&T i inne wystosowała list otwarty do WIPO sprzeciwiający się podpisaniu Traktatu (PDF), a w przypadku uznania konieczności podpisania na przyjęciu tzw. „signal-based approach”, czyli skoncentrowaniu się na ochronie sygnału jako takiego przed przywłaszczeniem bądź kradzieżą, a nie wprowadzaniu dodatkowego prawa wyłącznego.
List uzewnętrzniał obawy, których przyczyny znalazły się w opublikowanym również w 2006 roku raporcie powstałym na zlecenie UNESCO, który stwierdzał, że Traktat ograniczyłby swobodny obieg treści nie objętych prawem autorskim, utworów na licencjach CC lub utworów, co do których prawa autorskie wygasły. WIPO deklaruje, że obecny projekt Traktatu przyjmuje wąskie rozumienie praw nadawców, oparte na ochronie sygnału.
Jednak wciąż pozostają wątpliwości co do konieczności uchwalenia Traktatu i tym samym ustanowienia dodatkowego międzynarodowego prawa dla nadawców . Podkreśla się, że większość nadań jest już objęta ochrona prawa autorskiego. Zbędne jest tworzenie dodatkowych praw własności intelektualnej, które nie przysługują twórcom lub wynalazcom a pośrednikom takim jak nadawcy .
Dodatkowo, Traktat wprowadzając zakaz obchodzenia zabezpieczeń technicznych (DRM) nadań, może powodować ponowne zamknięcie dostępu do treści udostępnionych przez twórców na licencjach CC lub zamknięcie treści będących w domenie publicznej. Może też skutkować koniecznością nielegalnego obchodzenia zabezpieczeń przez tych, którzy chcieliby skorzystać z treści dostępnych na licencjach CC.
Zwracamy uwagę na głosy sprzeciwu wobec Traktatu, podnoszone z punktu widzenia interesu publicznego, dostępne w cytowanych w tekście materiałach oraz także m.in. na stronie Electronic Frontier Foundation.