Kserokopia #8: Przegląd linków o prawie autorskim (27 kwietnia – 3 maja 2015)
Początek maja to bardzo ważny moment dla wszystkich, którzy śledzą reformę prawa autorskiego w Polsce i Europie. Na dniach ukaże sie komunikat dotyczący Digital Single Market – Jednolitego Rynku Cyfrowego. Czy Komisja Europejska spełni swoje zapowiedzi i zapowie modernizację prawa autorskiego? Czy polska nowelizacja trafi do Sejmu i uda się sfinalizować prace przed końcem kadencji? Zapraszamy do lektury najnowszego przeglądu linków.
Ustawę o prawie autorskim najlepiej napisać od nowa
Nowelizacja prawa autorskiego jest już na ostatniej prostej. Lada dzień projekt ustawy powinien trafić do Sejmu. Dlatego polecamy ciekawy wywiad DGP z prof. Elżbietą Traple na temat największych wad systemu prawa autorskiego. Profesor wymienia tu przede wszystkim zbyt skomplikowane, nieprzystające do obecnych realiów i niesktuteczne przepisy. Wskazuje, że mamy problem z kwalifikacją pojawiających się możliwości korzystania z utworów i nowych modeli biznesowych. Rozwiązaniem, zdaniem prof. Traple, byłoby wprowadzenie elastycznych reguł, na wzór amerykańskiego “fair use”. To koncepcja podobna do popieranej przez nas idei wprowadzenia w Europie “otwartej normy”. Obecna nowelizacja przepisów prawa autorskiego także nie odpowiada na palące potrzeby prawdziwej modernizacji i dostosowania prawa do cyfrowej rzeczywistości. Trudno więc nie zgodzić się z opinią prof. Traple, zdaniem której najlepszym rozwiązaniem byłoby napisanie ustawy o nowa.
Walki o opłatę reprograficzną ciąg dalszy
W ostatnich tygodniach dyskusje wokół rozszerzenia opłaty od tzw. czystych nośników na smartfony i tablety nie milkną. W odpowiedzi na kampanię “Nie płacę za pałace”, największe organizacje zbiorowego zarządzania (ZAiKS, SAWP, ZPAV) uruchomiły stronę czystenosniki.pl. Ma ona informować o tym, czym jest opłata reprograficzna, dlaczego została wprowadzona i jakie urządzenia są nią objęte. Artyści w spocie promującym akcję mówią, że opłata reprograficzna jest im potrzebna. Jednak jak wskazuje Dziennik Internautów z ich wypowiedzi wynika, że nie rozumieją czym jest ta opłata, kto i dlaczego ją ponosi. Czy rzeczywiście OZZ robią wszystko co w ich mocy, żeby jak najszybciej przekazać pieniądz twórcom? Z raportu opracowanego przez zespół naszych ekspertów wynika, że OZZ posiadają ograniczoną motywację do przekazywania pobranych kwot. Ponad 1,6 miliarda zł aktywów, jakimi dysponują te organizacje wciąż nie trafiło do uprawnionych.
Jednolity Rynek Cyfrowy potrzebuje zmodernizowanego prawa autorskiego
Już jutro Komisja Europejska ma przedstawić strategię na rzecz jednolitego rynku cyfrowego. Niestety, jak wynika z wstępnej wersji strategii istotnych zmian w zakresie prawa autorskiego raczej nie będzie. Dlatego koalicja Copyright 4 Creativity (której jesteśmy członkiem) w otwartym liście do komisarza Ansipa apeluje m.in. o zapewnienie prawa do linkowania, wprowadzenie otwartej normy oraz powstrzymanie dalszego rozszerzania ochrony prawa autorskiego. Najważniejszą z rekomendacji jest natomiast ustanowienie obowiązkowych wyjątków i ograniczeń prawa autorskiego – bez nich zbudowanie prawdziwie jednolitego rynku cyfrowego nie będzie możliwe.
Biblioteki w Niemczech mogą digitalizować swoje kolekcje
Niemiecki Federalny Sąd Najwyższy (Bundesgerichtshof) rozsztrzygnał, że biblioteki publiczne mogą digitalizować swoje kolekcje i udostępniać je użytkownikom w postaci cyfrowej za pośrednictwem tzw. terminali znajdujących się w czytelniach. Mogą to zrobić niezależnie od tego, czy wydawca oferuje cyfrową wersję książki, czy też nie. Ponadto, użytkownicy mogą także wydrukować części utworu lub zapisać ją na nośniku pamięci USB. Takie powielanie, jednak musi pozostać w granicach użytku prywatnego lub być robione w celach naukowych, a wydawcy będą uprawnieni do tzw. godziwej rekompensaty.