1. Czytelnia
2. Aktualności
3. 11.12.2024

Stanowisko organizacji pozarządowych dotyczące Strategii Cyfryzacji Państwa

Oddana do konsultacji społecznych „Strategia Cyfryzacji Państwa” zasługuje na uznanie, ponieważ zawiera wizję, której dotąd Polska nie miała. To krok milowy w projektowaniu polityki technologicznej.

Doceniając odwagę w formułowaniu strategii i jej ambitny zakres, na wstępie chcemy zwrócić uwagę Ministerstwa na kilka (możliwych do uniknięcia) pułapek w myśleniu o cyfryzacji.

Autorzy strategii słusznie zauważają, że technologia nie jest odpowiedzią na wszystkie problemy. Kluczowe znaczenie ma nakierowanie całej strategii na nadrzędny cel, jakim jest poprawa jakości życia obywateli i obywatelek. Aby go osiągnąć, realizacja strategii nie może opierać się wyłącznie na osiąganiu celów ilościowych. Te pozwalają zmierzyć skalę cyfryzacji, ale jeszcze nie gwarantują, że zostanie zrealizowany jej nadrzędny cel. Pełna realizacja strategii wymaga więc dokładniejszego określenia także jakościowego charakteru zmiany społecznej, politycznej i gospodarczej, którą chcemy osiągnąć w Polsce dzięki cyfryzacji.

Przykładowo, bez zadawania fundamentalnych pytań o to, co warto, a czego nie warto automatyzować, istnieje ryzyko, że automatyzacja stanie się celem samym w sobie – zamiast narzędziem służącym poprawie życia obywateli.

Z uznaniem przyjmujemy ponadsektorowy i przekrojowy charakter strategii. Popieramy wizję cyfryzacji nakierowanej na usprawnienie państwa, poprawę jakości życia jego mieszkańców i budowanie silnych społeczeństwa i gospodarki. Jednocześnie jesteśmy przekonani, że aby cele te osiągnąć, potrzeba czegoś więcej niż tylko cyfryzacji. Potrzebujemy w Polsce polityki technologicznej powiązanej z polityką społeczną, kulturalną i naukową. Taka polityka nie może uciekać od głębszych pytań – o wizję świata, społeczeństwa i człowieka w epoce cyfrowej.

W naszym przekonaniu kluczowe obszary, w których potrzebna jest długofalowa polityka państwa, to:

1. suwerenność technologiczna;
2. sprawne i praworządne państwo;
3. bezpieczeństwo obywateli i obywatelek (dzieci, pracowników i pracowniczek, konsumentów i konsumentek) w przestrzeni cyfrowej;
4. ucząca krytycznego myślenia i empatii edukacja technologiczna.

Doceniamy, że te zagadnienia zostały dostrzeżone w projekcie Strategii cyfryzacji. Idąc krok dalej, w naszym stanowisku wskazujemy pożądane kierunki działań państwa, zgadzając się, że polska polityka technologiczna ma być zorientowana na podnoszenie jakości życia obywateli i obywatelek oraz na zachowanie cyfrowej suwerenności.

Wychodząc od wartości, jakie chcielibyśmy widzieć w polskiej polityce technologicznej, proponujemy szereg inicjatyw, których realizacja oznaczałaby namacalne zmiany ważne dla obywateli i obywatelek. Naszym celem jest przeniesienie dyskusji nad strategią cyfryzacji z bardzo pojemnych celów na poziom konkretnych inicjatyw, które będą sprzyjać osiągnięciu założonych w strategii wskaźników, a zarazem pokażą, jakimi wartościami kieruje się rząd w realizowanej polityce technologicznej.