Niestety NIE – ale biblioteki szkolne, pedagogiczne i naukowe mogą przesyłać mailowo FRAGMENTY książek, w szczególności lektur szkolnych.
Rozsyłanie książek, nawet mailem, jest rozpowszechnianiem w rozumieniu prawa autorskiego – czyli co do zasady potrzeba na to zgody twórcy/wydawcy. Należy również pamiętać, że nawet w przypadku literatury, która przeszła już do domeny publicznej, książka (skład, okładka, ilustracje) może być osobnym utworem – dlatego też rozsyłanie ebooków (a także ich publikowanie online) jest co do zasady niemożliwe (chyba że są to książki wydane na licencji Creative Commons – wtedy można).
Dlaczego więc biblioteki szkolne i akademickie mogą rozsyłać fragmenty książek? W Polsce obowiązuje dozwolony użytek edukacyjny (DUE) – czyli określone sytuacje, w których można korzystać z utworów bez zgody autora czy posiadacza praw autorskich. Na DUE można się powoływać w tych dwóch przypadkach:
- tylko w ramach nauczania w instytucjach oświatowych (jak szkoły, uczelnie czy przedszkola),
- na potrzeby zilustrowania danego tematu w celach dydaktycznych.
Ważne! Trzeba spełnić obydwa warunki łącznie.
W jaki sposób można korzystać z zasobów edukacyjnych?
- można korzystać z rozpowszechnionych utworów w oryginale i w tłumaczeniu;
- można zwielokrotniać (tzn. rozsyłać, drukować, kserować) rozpowszechnione drobne utwory lub fragmenty większych utworów.
W obu powyższych przypadkach, w edukacji online korzystanie z dowolnych utworów jest dozwolone wyłącznie dla wcześniej zidentyfikowanych osób uczących się, nauczających lub prowadzących badania naukowe. Czyli w przypadku edukacji zdalnej dla uczniów danej instytucji oświatowej, którzy korzystają z narzędzi technologicznych wymagających logowania bądź innego rodzaju weryfikacji tożsamości.
Tak więc biblioteki szkolne i akademickie mogą rozsyłać swoim uczniom i studentom (np. drogą mailową) fragmenty lektur, gdy ma to związek z procesem nauczania.
Korzystając z utworów w ramach dozwolonego użytku edukacyjnego należy pamiętać, aby zawsze podać imię i nazwisko twórcy oraz źródło danego utworu. Ustawa nie określa, w jaki sposób to zrobić – należy więc dostosować formę do konkretnego narzędzia, można te dane podać np. w treści maila w którym załączamy skany.
Zachęcamy oczywiście do korzystania z serwisu https://wolnelektury.pl/ gdzie można znaleźć wiele lektur do dowolnego wykorzystywania.
Podstawa prawna: Artykuły 27 i 35 ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych.