Kolejny krok na drodze do otwartego dostępu do publikacji naukowych

Na stronie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego pojawiła się informacja dotycząca otwartego dostępu do publikacji naukowych. Ministerstwo, przyjmując rekomendacje i zalecenia zawarte w dokumencie „Kierunek rozwoju otwartego dostępu do publikacji i wyników badań naukowych w Polsce” (dokument został przyjęty 23 października 2015 r.), udostępnia materiały mające wspomóc otwartość nauki, m. in. wzór instytucjonalnej polityki otwartości.

Ministerstwo potwierdza, że powszechny i bezpłatny dostęp do aktualnej wiedzy stanowi jeden z fundamentów funkcjonowania i rozwoju demokratycznego społeczeństwa. Przedstawione dokumenty są kolejnym krokiem ku udostępnianiu w postaci cyfrowej w Internecie publikacji naukowych i wyników badań finansowanych ze środków publicznych w celu umożliwienia bezpłatnego ich wykorzystania przez naukowców, studentów, przedsiębiorców i całe społeczeństwo.

Najważniejsze rekomendacje zawarte w „Kierunkach rozwoju otwartego dostępu do publikacji i wyników badań naukowych w Polsce” są następujące:

1. Opracowanie i przyjęcie przez poszczególne uczelnie, instytuty badawcze i instytuty PAN oraz przez NCN i NCBR własnych instytucjonalnych polityk w zakresie otwartego dostępu (OD), które będą określać zasady publikowania w OD wyników badań (głównie dotyczy to artykułów w recenzowanych czasopismach, ale także np. recenzowanych materiałów konferencyjnych, ewentualnie danych badawczych).
2. Wyznaczenie przez kierowników jednostek naukowych i uczelni pełnomocników ds. OD.
3. Przechodzenie czasopism naukowych do modeli otwartych.
4. Udostępnianie rozpraw doktorskich w otwartych repozytoriach.
5. Monitorowanie i raportowanie do MNiSW postępów we wdrażaniu OD, w tym systematyczne analizowanie liczby publikacji powstających w danej jednostce naukowej lub uczelni w celu określenia proporcji publikacji w OD w stosunku do wszystkich publikacji.
6. Organizowanie szkoleń w zakresie OD dla wszystkich pracowników naukowych i doktorantów danej jednostki naukowej lub uczelni.
7. Uwzględnienie doświadczeń i potencjału bibliotek naukowych, które często koordynują proces redakcji i deponowania publikacji naukowych w repozytoriach.