Berlin 11 Satellite Conference – relacja z konferencji

18 listopada byliÅ›my w Berlinie, gdzie w trakcie Berlin 11 Satellite Conference ponad 70 studentów, doktorantów i dziaÅ‚aczy ruchu Open Access z 35 krajów na Å›wiecie wymieniaÅ‚o swoje doÅ›wiadczenia na temat tego jak tworzyć politykÄ™ otwartej komunikacji naukowej i promować ideÄ™ Otwartego DostÄ™pu.
Głównym organizatorem wydarzenia byÅ‚a miÄ™dzynarodowa Koalicja na Rzecz Prawa do Badań (Right to Research Coalition reprezentujÄ…ca prawie 7 milionów studentów z różnych krajów. Koalicja już od ponad 4 lat pracuje nad rozpowszechnianiem wiedzy na temat wagi Otwartego DostÄ™pu oraz promowaniem strategii, które uÅ‚atwiÄ… dostÄ™p do badaÅ„ naukowych na poziomie uniwersyteckim, krajowym i miÄ™dzynarodowym. Wydarzenie odbyÅ‚o siÄ™ dziÄ™ki wsparciu SPARC, czyli miÄ™dzynarodowego stowarzyszenia bibliotek akademickich i badawczych zajmujÄ…cego siÄ™ otwartoÅ›ciÄ… systemu naukowego oraz Instytutu Maxa Plancka, który jest jednym z zaÅ‚ożycieli i promotorów miÄ™dzynarodowego ruchu Open Access.
Konferencja byÅ‚a wynikiem coraz szerszego zainteresowania spoÅ‚ecznoÅ›ci akademickich otwartym modelem dostÄ™pu do prac naukowych, którego studenci i doktoranci sÄ… jednymi z głównych beneficjentów. Czasopisma naukowe to ÅºródÅ‚o najaktualniejszej wiedzy z każdej dziedziny a mimo to studentom, badaczom i wykÅ‚adowcom odmawia siÄ™ dostÄ™pu do tych ważnych informacji. Dzieje siÄ™ tak dlatego, że Â koszt czasopism naukowych z roku na rok drożeje i nawet najwiÄ™kszych uniwersytetów, takich jak Harvard nie stać na zakup wielu z nich. Open Access rozwiÄ…zuje ten problem dajÄ…c każdemu bezpÅ‚atny i natychmiastowy dostÄ™p do danych, materiałów naukowych i edukacyjnych, który usprawnia proces rozwoju nauki. DziÄ™ki temu studenci mogÄ… docierać do treÅ›ci, które pozwalajÄ… im siÄ™ efektywniej ksztaÅ‚cić, natomiast naukowcy mogÄ… liczyć na to, że ich prace dotrÄ… do szerszego grona odbiorców.
Relacja z konferencji
Wydarzenie otworzyÅ‚ Nick Shockley, dyrektor Right to Research Coalition od wielu lat dziaÅ‚ajÄ…cy również w SPARC, który mówiÅ‚ przede wszystkim o rosnÄ…cej popularnoÅ›ci idei Open Access i zaangażowaniu miÄ™dzynarodowej spoÅ‚ecznoÅ›ci studenckiej w dziaÅ‚ania na rzecz otwartoÅ›ci w nauce. Natomiast dynamika wzrostu artykułów publikowanych w modelach OA pokazuje, że zjawisko otwierania nauki staje siÄ™ znaczÄ…ce na caÅ‚ym Å›wiecie. 
Specjalnym goÅ›ciem konferencji byÅ‚ 16-letni Jack Andraka, uczeÅ„ szkoÅ‚y Å›redniej, który w zeszÅ‚ym roku opracowaÅ‚ nowÄ… metodÄ™ wykrywania raka trzustki. Jest ona 168 razy szybszy, taÅ„szy i bardziej czuÅ‚y niż standardowe metody w tej dziedzinie. Jego osiÄ…gniÄ™cie byÅ‚o możliwe dziÄ™ki wiedzy jakÄ… zdobyÅ‚ wyszukujÄ…c darmowych artykułów naukowych dostÄ™pnych w sieci. Jack jest doskonaÅ‚ym przykÅ‚adem potÄ™gi Open Access.
Obejrzyj wywiad dr Francisa Collinsa, dyrektora amerykaÅ„skiego Narodowego Instytutu Zdrowia z Jackiem na temat znaczenia Open Access
Pierwszy panel konferencji skoncentrowany byÅ‚ wokół obecnej sytuacji i rozwoju Open Access na Å›wiecie. Hether Joseph, która jest dyrektorkÄ… SPARC od wielu lat dziaÅ‚ajÄ…ca na rzecz Open Access prezentowaÅ‚a nowe inicjatywy jakie rozwijane sÄ… na rzecz promowania tej idei, takie jak dyrektywa BiaÅ‚ego Domu dotyczÄ…ca zwiÄ™kszania dostÄ™pu do wyników badaÅ„ finansowanych za pieniÄ…dze publiczne czy politykach otwartoÅ›ci wprowadzanych w instytutach badawczych i na uczelniach wyższych (m.in. Open Access Initiative at Berkeley, OAPI Project , The San Francisco Declaration on Research Assessment (DORA))
NastÄ™pnie Iryna Kuchma, koordynatorka programu Open Access z ramienia Electronic Information for Libraries (eIFL) przedstawiÅ‚a dziaÅ‚ania na rzecz Open Access realizowane w krajach rozwijajÄ…cych siÄ™ oraz bÄ™dÄ…cych w trakcie transformacji. WÅ›ród najlepszych przykÅ‚adów nie zabrakÅ‚o projektu 'Studenci na rzecz Open Access w Polsce’ realizowanego przez Centrum Cyfrowe, z czego jesteÅ›my bardzo dumni.
W takcie wystÄ…pieÅ„ zabrali gÅ‚os także: Cameron Neylon, dziaÅ‚ajÄ…cy w Public Library of Science (PLOS), autor bloga Science in the Open, Carl-Christian Buhr, czÅ‚onek gabinetu komisarz ds. agendy cyfrowej UE Neelie Kroes w Komisji Europejskiej (zobacz prezentacjÄ™), Bernard Rentier– rektor Uniwersytetu w Liege, Ulrich Pöschl, dyrektor WydziaÅ‚u Chemii w Instytucie Maxa Plancka, 
Mike Taylor naukowiec z Uniwersytetu w Bristolu, Mark Patterson z eLife oraz Tom Pollard– zaÅ‚ożyciel Ubiquity Press.
W trakcie konferencji nie zabrakÅ‚o także czasu na wymianÄ™ doÅ›wiadczeÅ„ zwiÄ…zanych z promowaniem otwartoÅ›ci w gronie studentów i doktorantów. W trakcie wydarzenia odbyÅ‚y siÄ™ równoczeÅ›nie 4 warsztaty:

  • o studenckiej inicjatywie Open Access Button , która ma na celu mapowanie barier dostÄ™pu do artykułów naukowych
  • o dziaÅ‚aniach na rzecz ogólnokrajowych polityk Open Access – z kim i jak rozmawiać o Open Access?
  • o tym jak skutecznie prowadzić kampaniÄ™ informacyjnÄ… o Open Access- na podstawie doÅ›wiadczeÅ„ zebranych w ramach projektów norweskiego SAIH oraz w kampanii „Wiedza bez barier” w Kenii
  • o projekcie sygnalizowania materiałów dostÄ™pnych w Otwartym DostÄ™pie na Wikipedii

Ostatnim prelegentem byÅ‚ Alek Tarkowski, dyrektor Centrum Cyfrowego oraz koordynator polskiego oddziaÅ‚u Creative Commons, który mówiÅ‚ o szerszej perspektywie – od Open Access do Open All – czyli otwartych zasobach edukacyjnych, kulturalnych i naukowych oraz otwartoÅ›ci prawnej, która daje możliwoÅ›ci szerokiego wykorzystywania zasobów. 
Konferencja byÅ‚a jednym w ważniejszych wydarzeÅ„ tego roku zwiÄ…zanych z otwartoÅ›ciÄ… w nauce. Obecnie wielu studentów z caÅ‚ego Å›wiata dziaÅ‚a aktywnie przekonujÄ…c wÅ‚adze uczelni i organizacje studenckie, aby Otwarty DostÄ™p staÅ‚ siÄ™ codziennoÅ›ciÄ…. GÅ‚os mÅ‚odych naukowców jest w tej debacie niezwykle istotny. WiÄ™cej o tym jak siÄ™ zaangażować na stronie Right to Research.