List przeciw przedłużaniu minimalnego okresu ochrony prawa autorskiego w umowie TPP
Centrum Cyfrowe podpisało otwarty list przeciwko przedłużaniu minimalnego czasu trwania prawa autorskiego do 70 lat po śmierci twórcy poprzez mechanizmy umowy TPP. List otwarty na stronie Knowledge Ecology International skierowany jest do osób uczestniczących w negocjacjach w Singauprze w dniach 7-10 grudnia. Podpisało go kilkadziesiąt organizacji oraz autorytetów z całego świata.
W liście zwraca się uwagę, że nie ma potrzeby dalszego rozszerzania ochrony, a już obowiązujący obecnie (na mocy ustaleń Światowej Organizacji Handlu) termin 50 lat po śmierci twórcy jest szeroko krytykowany i coraz częściej pojawiają się opinie, że należy go skracać, a nie przedłużać.
Konsekwencje przedłużania ochrony
Wiele krajów na wÅ‚asnÄ… rÄ™kÄ™ wprowadziÅ‚o okres ochronny trwajÄ…cy dÅ‚użej, ale nie ma przesÅ‚anek, które wskazywaÅ‚yby, że przynosi to korzyÅ›ci. Dalsze wydÅ‚użanie ochrony jest procesem, który nie przyniesie zysku spoÅ‚eczeÅ„stwu, wrÄ™cz przeciwnie – istnieje coraz wiÄ™cej dowodów na to, że prowadzi to do utrudnieÅ„ w dostÄ™pie do wiedzy oraz na to, że dÅ‚ugi czas obowiÄ…zywania praw autorskich sprawia, że dzieÅ‚a kultury znikajÄ… na zawsze i zostajÄ… wykluczone z obiegu. Badania pokazujÄ…, że obowiÄ…zywanie prawa autorskiego ma negatywny wpÅ‚yw na dostÄ™pność książek już kilka lat po ich premierze, a na zawsze zginęło 75% wszystkich filmów niemych stworzonych w Hollywood, jako jednÄ… z przyczyn wskazuje siÄ™ wÅ‚aÅ›nie brak możliwoÅ›ci tworzenia kopii i wydawania pozycji na nowo na skutek obowiÄ…zywania prawa autorskiego.
Długa ochrona jest szkodliwa dla twórców i użytkowników, za to przynosi zyski podmiotom korporacyjnym, które nie miały nic wspólnego ze stworzeniem dzieł. Ciężko znaleźć uzasadnienie, które usprawiedliwiałoby obowiązywanie praw majątkowych przez ponad 100 lat (życie twórcy + 50), jak ma to miejsce obecnie.
Co to TTP?
TPP – Trans-Pacific Partnership to umowa handlowa forsowana przez USA, która miaÅ‚aby objąć swoim zasiÄ™giem kraje znajdujÄ…ce siÄ™ w basenie Pacyfiku. Jest powszechnie krytykowana za brak przejrzystoÅ›ci i kontroli spoÅ‚ecznej nad procesem jej powstawania (jedyne informacje pochodzÄ… z wycieków WikiLeaks). AmerykaÅ„skiej agencji USTR, która odpowiedzialna jest za proces negocjacji, zarzuca siÄ™ forsowanie zapisów korzystnych dla wielkich korporacji kosztem spoÅ‚eczeÅ„stwa w USA; oraz kosztem interesu mniej rozwiniÄ™tych krajów. Jako główne problemy prezentuje siÄ™ ograniczenie dostÄ™pnoÅ›ci leków w biednych krajach czy tworzenie barier dla rozwoju w nich sektora wysokich technologii.
TPP zostaÅ‚a skrytykowana m.in. przez noblistÄ™ i ekonomistÄ™ Josepha Stiglitza, rzÄ…dy krajów basenu Pacyfiku, w tym Malezji i Chile, czy MiÄ™dzynarodowe Stowarzyszenie AIDS. JeÅ›li chcesz dowiedzieć siÄ™ wiÄ™cej – dobry opis kontrowersji i procesu negocjacji znajduje siÄ™ na Wikipedii.