Nasze uwagi w sprawie mechanizmów licencjonowania treści
Podczas ostatniego, listopadowego spotkania w ramach VI Forum Prawa Autorskiego dyskutowano o bardzo ważnej z perspektywy naszych dziaÅ‚aÅ„ kwestii – mechanizmach licencjonowania treÅ›ci chronionych przez prawo autorskie i prawa pokrewne. Rozmowy skupione byÅ‚y na potrzebie ewentualnych zmian w istniejÄ…cych regulacjach dotyczÄ…cych umów prawnoautorskich. Nasze uwagi w tym temacie dotyczÄ… przed wszystkim problematyki otwartych licencji, takich jak Creative Commons. Ich skuteczność na gruncie prawa polskiego od wielu lat wywoÅ‚uje wÄ…tpliwoÅ›ci. Naszym zdaniem konieczne jest w zwiÄ…zku z tym dostosowanie przepisów polskiej ustawy o prawie autorskim, tak aby zapewniaÅ‚y pewność stosowania wolnych licencji i poszanowanie woli tych, którzy decydujÄ… siÄ™ na dzielenie swojÄ… twórczoÅ›ciÄ… w sposób otwarty.
Najwięcej kontrowersji wzbudza propozycja wprowadzenie możliwości zrzekania się autorskich praw osobistych. Taką możliwość przewiduje mechanizm CC0 Public Domain Dedication. Rozumiemy, że postulat może być kontrowersyjny z punktu widzenia indywidualnych twórców oraz tworzonych przez nich unikatowych dzieł, których integralność pragną zachować. Jednak – w przypadku mniej zindywidualizowanych treści, wytwarzanych w projektach finansowanych publicznie, jak na przykład opinii, analiz lub baz danych– argument ten traci na znaczeniu. Nie widzimy przeszkód aby rezultaty takich działań mogły być w pełni przekazywane do domeny publicznej, z wykorzystaniem mechanizmu licencji CC0. Tym samym należałoby wprowadzić do polskiej ustawy możliwość zrzekania się praw, choćby w zakresie ograniczonym celem publicznym.
Kolejne zmiany wymagane dla wzmocnienia skuteczności wolnych licencji na gruncie polskiego prawa, o których wprowadzenie od kilku lat bezskutecznie apelujemy, to zniesienie wymogu wyliczania w umowie pół eksploatacji, umożliwienie kontraktowania także w odniesieniu do przyszłych pól eksploatacji, możliwość udzielenia nieodwołalnej licencji, możliwość zrzeczenia się wynagrodzeń niezbywalnych oraz wyłączenie obowiązku pośrednictwa organizacji zbiorowego zarządzania.
O ile odnosimy proponowane zmiany głównie do otwartych licencji, to nie widzimy przeszkód aby dotyczyły wszelkich licencji. Powyższe postulaty zmierzają bowiem do poszerzenia swobody twórcy w zakresie dysponowania twórczością.
Dodaj komentarz