Polona/Typo, czyli re-use zasobów dziedzictwa, którego popularność może nawet pozbawić cię znajomych
Czy na przeÅ‚omie maja i czerwca mieliÅ›cie ochotÄ™ wyrzucić kogoÅ› ze znajomych za nadużywanie na swoim Facebooku Polona/Typo? Mamy nadziejÄ™, że nie, choć byli i tacy, którzy chcieli i apel ten doczekaÅ‚ siÄ™ nawet dedykowanej strony, z perswazyjnym „nie” w zdjÄ™ciu profilowym (stworzonym w Polona/Typo, rzecz jasna).
Ci, których popularność Polona/Typo doprowadziła do utraty cierpliwości, zostali zapewne zalani falą entuzjazmu, z jaką przyjęty został projekt przygotowany przez warszawską agencję kreatywną HUNCWOT dla Biblioteki Narodowej. Następnego dnia po tym jak HUNCWOT i Polona pochwaliły się projektem, statystyki pokazywały już 20 tysięcy sesji, a rosnące zainteresowanie projektem sprawiło, że w jednym momencie na stronie swoje napisy tworzyło nawet 200 osób. Dziś bez wątpienia słupki podskoczą, ponieważ projekt właśnie otrzymał nagrodę SOTD (Site of the Day) i Developer Award  przyznawaną przez portal AWWWARDS.
Projekt wykorzystujÄ…cy 600 lat polskiej typografii w jednej aplikacji powstaÅ‚ dziÄ™ki wyciÄ™ciu liter z książek, plakatów, afiszy i innych materiałów udostÄ™pnionych w serwisie Biblioteki Narodowej Polona. Polona/Typo wykorzystuje API Polony, które już wkrótce – wraz z udostÄ™pnieniem nowej wersji portalu – stanie siÄ™ dostÄ™pne dla wszystkich, którzy zechcÄ… skorzystać z oferowanych przez niÄ… zasobów. W momencie startu projektu użytkownicy otrzymali do swojej dyspozycji kilka tysiÄ™cy liter, jednak zasób ten nie jest zamkniÄ™ty i w toku rozwoju projektu bÄ™dzie siÄ™ rozrastaÅ‚.
Popularność Polona/Typo pokazuje, w jaki sposób zasoby dziedzictwa, udostÄ™pniane przez instytucje kultury w sposób otwarty, mogÄ… stać siÄ™ podstawÄ… dziaÅ‚aÅ„,  produktów i usÅ‚ug atrakcyjnych dla bardzo szerokiego grona odbiorców. DziÄ™ki takim projektom, jak Polona/Typo, wiele osób może nie tylko odkryć zdigitalizowane zasoby (klikajÄ…c w litery w Polona/Typo, można bowiem dotrzeć do źródÅ‚a, z którego pochodzÄ…), ale także korzystać z bogactwa i różnorodnoÅ›ci tych zasobów w sposób sprawiajÄ…cy sporo frajdy. WspierajÄ…c instytucje w procesie wdrażania nowych, otwartych modeli dzielenia siÄ™ cyfrowym dziedzictwem kultury, czÄ™sto podkreÅ›lamy znaczenie ponownego wykorzystania zasobów (re-use). Warto pamiÄ™tać, że jego istotÄ… jest nie tylko popularyzowanie zasobów posiadanych przez instytucje wÅ›ród możliwie jak najszerszej grupy odbiorców (ten cel bez wÄ…tpienia istotny jest z punktu widzenia misji tych instytucji), ale także upowszechnianie tych zasobów – zwÅ‚aszcza znajdujÄ…cych siÄ™ w Domenie Publicznej – jako rezerwuaru treÅ›ci i inspiracji, z których skorzystać może każdy z nas, w dowolnym celu.
Co wiÄ™cej, przykÅ‚ad Polona/Typo pokazuje także, jak instytucje skorzystać mogÄ… z otwarcia siÄ™ – i swoich zasobów – na współpracÄ™ z różnymi podmiotami. Rozwój technologii sprawiÅ‚ niewÄ…tpliwie, że instytucje zaczęły czuć silnÄ… potrzebÄ™ dostarczania swoim odbiorcom atrakcyjnych narzÄ™dzi cyfrowych rozszerzajÄ…cych ich interakcjÄ™ z posiadanymi przez te instytucje zasobami. Warto jednak pamiÄ™tać, że nie wszystkie instytucje posiadajÄ… Å›rodki oraz zasoby ludzkie, które umożliwiajÄ… im samodzielne tworzenie tego rodzaju narzÄ™dzi, a ich produkcja nie musi stanowić ważnego elementu tego, w jaki pojmujÄ… one swojÄ… misjÄ™. Takie instytucje mogÄ… skorzystać na wdrożeniu otwartego modelu dzielenia siÄ™ zasobami. Otwarte udostÄ™pnianie zasobów i stworzenie odpowiednich warunków (np. ogólnodostÄ™pne API) może stanowić pierwszy krok do tego, by umożliwić innym tworzenie bazujÄ…cych na nich produktów i usÅ‚ug, które mogÄ… okazać siÄ™ atrakcyjne zarówno z perspektywy odbiorców, jak instytucji.
Dodaj komentarz