Regulacja platform internetowych – nasze stanowisko

Jednym z najbardziej kontrowersyjnych pytaÅ„ dotyczÄ…cych otwartego internetu jest to, jak uregulować rolÄ™, uprawnienia i granice odpowiedzialnoÅ›ci dostawców usÅ‚ug hostingowych (platform). Komisja Europejska traktuje ten temat priorytetowo. Jednak jak na razie nie planuje ona żadnych dziaÅ‚aÅ„ legislacyjnych, a jedynie wydaje dokumenty w postaci zaleceÅ„, które pozornie dotyczÄ… innych tematów, a tak naprawdÄ™ sÄ… próbÄ… odpowiedzi – co dalej z mechanizmem „safe harbor„. Tak też byÅ‚o w przypadku ostatnio opublikowanych ZaleceÅ„ 2018/334 z dnia 1 marca 2018 r. w sprawie dziaÅ‚aÅ„ na rzecz skutecznego zwalczania nielegalnych treÅ›ci w internecie.

W sprawie zaleceÅ„ przedstawiliÅ›my nasze stanowisko Ministerstwu Cyfryzacji.

W zaproponowanych przez KomisjÄ™ EuropejskÄ… Zaleceniach widoczna jest tendencja, by to
wÅ‚aÅ›nie platformy stawaÅ‚y siÄ™ odpowiedzialne za podejmowanie decyzji, jakie treÅ›ci sÄ…
dostÄ™pne online. Takie rozwiÄ…zanie może wydawać siÄ™ pożądane ze wzglÄ™du na pozornÄ…
efektywność mechanizmów stosowanych przez platformy, jednak prowadzi do przejmowania
roli paÅ„stwa, odpowiedzialnego za zwalczanie naruszeÅ„ prawa, przez podmioty prywatne
(platformy). Należy pamiÄ™tać, że podmioty te nie sÄ… zobowiÄ…zane do przestrzegania praw
podstawowych (w tym wolnoÅ›ci sÅ‚owa, wypowiedzi, czy też prawa do Å›rodka
odwoÅ‚awczego) – dlatego też wskazane jest, by peÅ‚niÅ‚y one jak najbardziej neutralnÄ… rolÄ™ i
tylko w wyjÄ…tkowych sytuacjach mogÅ‚y decydować o dostÄ™pnoÅ›ci treÅ›ci publikowanych
przez użytkowników.

W naszym stanowisku zwróciliÅ›my również uwagÄ™ na niebezpieczeÅ„stwo zwiÄ…zane ze stosowaniem tożsamych mechanizmów w kontekÅ›cie różnego typu potencjalnych naruszeÅ„ prawa w internecie (z wyłączeniem treÅ›ci o charakterze terrorystycznym, co do których przewidziano osobne procedury). Naszym zdaniem, przy wypracowywaniu poszczególnych mechanizmów reagowania w sytuacji potencjalnego naruszenia prawa w internecie (bo należy pamiÄ™tać, że naruszenie prawa może stwierdzić jedynie sÄ…d, a nie dostawca usÅ‚ug hostingowych), należy uwzglÄ™dnić trzy kryteria różnicujÄ…ce:

1. Zagrożenie dla interesu publicznego, jaki niesie ze sobÄ… dana treść – nie można w ten sam sposób traktować treÅ›ci zawierajÄ…cych pornografiÄ™ dzieciÄ™cÄ… i tych które mogÄ… naruszać interes ekonomiczny innych podmiotów;
2. Oczywistość naruszenia – należy pamiÄ™tać, że w niektórych przypadkach naruszeÅ„ (np. zniesÅ‚awienie) ocena czy dana treść jest legalna czy nie jest bardzo skomplikowana i nie powinna być pozostawiona w rÄ™kach podmiotów prywatnych. SÄ… oczywiÅ›cie też sytuacje, jak wyżej wspomniana pornografia dzieciÄ™ca, gdzie naruszenie można stwierdzić w dużo Å‚atwiejszy sposób lub jest ono oczywiste;
3. Status podmiotu zgÅ‚aszajÄ…cego naruszenie (przesyÅ‚ajÄ…cego zawiadomienie) – szybkość dziaÅ‚ania, a także kroki które mogÄ… być podjÄ™te przez platformÄ™ w przypadku potencjalnego naruszenia prawa powinny zależeć od tego, kto jest podmiotem zgÅ‚aszajÄ…cym.