Sprawiedliwy mechanizm egzekwowania praw – 5 postulat dla kultury
Pobierz 5 postulat dla kultury
Pobierz wszystkie 6 postulatów dla kultury
Nowy system egzekwowania praw autorskich
Zrównoważone podejście do prawa autorskiego, które z jednej strony chroni twórców a z drugiej umożliwia publiczności szerokie uczestnictwo w kulturze powinno uwzględniać skuteczne i sprawiedliwe mechanizmy egzekwowania praw. Rolą resortu kultury jest przewodniczenie temu procesowi uwzględniając wszystkich objętych jego skutkami.
Uzasadnienie
W wyroku z 23 czerwca 2015 r. Trybunał Konstytucyjny uznał za niekonstytucyjny jeden z głównych przepisów regulujących roszczenia za naruszenie praw autorskich. Treść uzasadnienia wyroku poddaje w wątpliwość zgodność z konstytucją innych przepisów prawa autorskiego dotyczących roszczeń związanych z naruszeniami. Samo orzeczenie doprowadziło do wyeliminowania z systemu prawnego często nadużywanych przepisów.
Z drugiej jednak strony, w systemie przepisów regulujących zagadnienie ochrony praw autorskich przed naruszeniami powstała luka, która będzie musiała zostać uzupełniona. Przed Parlamentem VIII kadencji stać będzie trudne wyzwanie ponownego, kompleksowego uregulowania zagadnień związanych z egzekwowaniem praw autorskich. Zadanie to będzie tym ważniejsze, że nowe regulacje powinny uwzględniać również odpowiednie przepisy prawa europejskiego, w tym przepisy dyrektywy 2004/48 o egzekwowaniu praw własności intelektualnej.
Propozycja wdrożenia postulatu
Resort kultury powinien zainicjować szeroką debatę publiczną nad zagadnieniem egzekwowania praw autorskich i innych praw twórców. Celem powinno być stworzenie sprawiedliwego, sprawnie funkcjonującego systemu, który będzie uwzględniać interesy nie tylko środowisk skupionych wokół twórców i podmiotów sektora kreatywnego (wydawców, producentów), ale także podmiotów uczestniczących w procesie dystrybucji dóbr kultury oraz samych uczestników kultury.
W debacie tej rolą resortu kultury jest odpowiedzialność za tematykę szeroko pojętego zarządzania i ochrony praw własności intelektualnej, a nie wyłącznie reprezentowanie interesów twórców. Debata powinna zmierzać do tworzenia polityk publicznych opartych na dowodach w postaci opracowań i analiz związanych z dostępem do dóbr kultury oraz ochroną praw twórców. W ten sposób nowe regulacje będą stanowić rozsądny kompromis pomiędzy obiema wartościami.
Nowe rozwiązania powinny objąć cały system sankcji, w tym analizę celowości utrzymywania powszechnych sankcji karnych za naruszenie praw autorskich czy zagadnień związanych ze swobodnym uznaniem sędziowskim. Celowe byłoby również, aby jednym z wątków w dyskusji był pomysł powołania wyspecjalizowanych Sądów ds. ochrony praw autorskich, powołanych do rozstrzygania spraw z tego zakresu.
Pobierz 5 postulat dla kultury
Pobierz 4 postulat dla kultury
Pobierz 3 postulat dla kultury
Pobierz 2 postulat dla kultury
Pobierz 1 postulat dla kultury
Pobierz wszystkie 6 postulatów dla kultury