Zachęcamy do zapoznania się z broszurą dotyczącą nowelizacji ustawy o prawie autorskim w zakresie dozwolonego użytku bibliotek przygotowaną przez Barbarę Szczepańską. Broszura zawiera podstawowe informacje na temat zmian dotyczących dozwolonego użytku bibliotek, dozwolonego użytku edukacyjnego, wprowadzenia opłat za wypożyczenia biblioteczne oraz nowych regulacji  związanych z dozwolonym użytkiem dzieł osieroconych i dzieł niedostępnych w handlu obowiązujących od 20 listopada 2015 r.

Uzupełnieniem broszury jest infografika przedstawiająca najważniejsze kroki niezbędne do wykonania starannego poszukiwania dzieł osieroconych. Infografika dostępna jest też w formacie jpg.

Materiały powstały dzięki wsparciu EIFL (Electronic Information for Libraries) w ramach projektu Implementing copyright reforms in Poland.

W ramach programu „Wizja lokalna” nawiązaliśmy współpracę z instytucjami dziedzictwa i z organizacjami pozarządowymi, testując możliwości serwisu Otwarte Zabytki i powiązanych z nim narzędzi. W ten sposób powstało osiem projektów koncentrujących się na lokalnym dziedzictwie i jego znaczeniu dla lokalnej społeczności. Działania w ramach programu „Wizja lokalna” zostały zrealizowane w Gdańsku, łódzkich Bałutach, katowickim Dębie, warszawskiej Radości, Oleśnicy, Zduńskiej Woli i w Pałacu Króla Jana III w Wilanowie.

Niniejsza publikacja – będąca zapisem przebiegu naszej pracy w ramach programu „Wizja lokalna” – zawiera wszystkie komponenty, które złożyły się na program, a więc wykłady, szkolenia i webinaria oraz studia przypadków z każdej z uczestniczącej w programie instytucji.

 

Pobierz broszurę oraz studia przypadków (PDF).

For over a decade, we have been witnessing massive changes of social behaviours regulated by copyright law.

download Copyright Law in Transition Report

go to mashup

At the same time we’ve also witnessed the emergence of new forms of expression, new channels of content distribution and a growing sphere of informal, unauthorized exchange of content. Each of these is a case of democratisation – or rather popularisation – of practices regulated by copyright law, which until recently applied to only a small group of professional creators and intermediaries.

The matter of the unavoidable copyright law reform is too vital and concerns too many people – more than 10 million Polish Internet users – to be left in the hands of a narrow group of stakeholders and lawyers representing the interests of creative sector businesses.

It is crucial to include the users of content in the public debate and allow the interests of this key group to be represented. At present this group remains absent from the public debate: it has no representation, no voice. Our report is an attempt to give it a voice.

We describe the dominating norms and perceptions that function in Polish society and that revolve around the issue of content usage constituting intellectual property, mostly in the digital environment. What is permitted, and what is not? What is right, and what is wrong?

The social norms existing today – and the behaviours based on these norms – should not be seen in a negative light, exclusively as proof of Poles’ supposed demoralisation. They can instead be treated as potential keys to a legal reform that might produce conditions under which the law may be more easily followed. We hope that this knowledge will become a significant preparatory element for meeting the challenges posed by online circulations of culture.

download Copyright Law in Transition Report

go to Polish version

Prowadząc projekt Creative Commons Polska poświęcamy dużo uwagi edukowaniu twórców różnorodnych treści odnośnie zasad ich udostępniania. Uczymy, że aby stosować licencje Creative Commons (CC) należy także poprawnie oznaczać licencjonowane treści. Szczególnie, że opisanie treści jako licencjonowanej jest jedynym formalnym warunkiem użycia licencji CC.

W 2013 roku przeprowadziliśmy eksperymentalne indeksowanie zasobów polskiego internetu. Naszym podstawowym celem było zmierzenie skali wykorzystania licencji Creative Commons. Liczba treści na licencjach CC jest podstawową miarą rozwoju ruchu wolnej kultury. W rezultacie uzyskaliśmy też bogatą próbę stron udostępnianych na licencji CC bądź zawierających treści na tej licencji. Pozwala ona na analizę sposobów i poprawności informacji prawnoautorskich dotyczących licencji CC.

Mimo upływu czasu od chwili realizacji badania jesteśmy przekonani, że dane badawcze dostarczają przydatnej wiedzy na temat stosowania licencji CC w Polsce. jego podstawową zaletą jest oparcie się na empirycznej analizie wykorzystania licencji CC, przeprowadzonej na dużej próbie stron WWW.

 

Pobierz publikację (PDF).

Pobierz komunikat z badań w języku angielskim (PDF).

 

Publikacja to narzędziownik służący wsparciu działań szkoleniowych i popularyzatorskich na rzecz Otwartej Nauki. W jednym miejscu zebrano wiedzę i materiały dotyczące Otwartego Dostępu, które pomogą wszystkim, którzy zechcą zrealizować własne szkolenia. Zachęci również tych, którzy nie są przekonani co do tego, czy mają w tym zakresie wystarczające przygotowanie. W publikacji znajdują się podpowiedzi, od czego zacząć. Wymieniono najważniejsze kroki oraz źródła materiałów, które każdy może wykorzystać, by dzielić się wiedzą na temat Open Access.

 

Pobierz publikację (PDF).

 

Pobierz nasz raport MegaMisja. Raport otwarcia

Fundacja Orange prowadzi program edukacyjny „MegaMisja”, skierowanego do świetlic w szkołach podstawowych. Nasz zespół badawczy, od lat współpracujący z Fundacją Orange, wsparł program przeprowadzając badanie dotyczące potencjału świetlic w zakresie edukacji cyfrowej. Efektem tych prac jest raport MegaMisja. Raport otwarcia.

MegaMisja.Raport otwarcia.

Nikogo nie trzeba przekonywać, że technologie cyfrowe są nieodłącznym elementem codzienności… Dopóki nie przekroczy się progu polskiej szkoły… Tam bowiem nagle wkraczamy w rzeczywistość równoległą, w której smartfony są złe, internet ogłupia, Wikipedia zaś zawiera same błędy.

Świetlice szkolne są z kolei jednymi z bardziej wykluczonych miejsc w każdej szkole. Pełnią dwie funkcje: są „przechowalnią” dzieci i miejscem odrabiania prac domowych. Może jednak jest inaczej i świetlica szkolna to w rzeczywistości raj dla dzieci? Może jest to jedyne miejsce w szkole, gdzie wychowawcy wprowadzają dzieci w cyfrowy świat?

 

Celem naszego badania było zdiagnozowanie elementów kluczowych dla powodzenia projektu „MegaMisja”. Raport otwarcia powstał na podstawie przeprowadzonych badań ilościowych oraz analizy polskiej i zagranicznej literatury przedmiotu. Część pierwsza publikacji – oparta na kwerendzie źródeł – posłużyła do zarysowania sytuacji świetlic w Polsce i zaprezentowania postaw pracujących w nich wychowawców, ze szczególnym uwzględnieniem ich nastawienia do wykorzystywania technologii informacyjno-komunikacyjnych w pracy dydaktycznej. Odwołanie do literatury zagranicznej pozwoliło z kolei przedstawić czynniki sukcesu projektów, których celem jest zwiększenie kompetencji cyfrowych dzieci i młodzieży. W części drugiej raportu zawarto wyniki badania ilościowego, którego podstawą teoretyczną była wspomniana analiza literatury.

 

Chcecie dowiedzieć się więcej o świetlicach? Przeczytajcie nasz raport MegaMisja. Raport otwarcia (PDF).

Pobierz raport Technologie cyfrowe – kryzys czy innowacja dysruptywna rynku muzycznego?

Download English version

W XXI w. artyści zadają sobie pytanie, czy na sprzedawaniu muzyki i na prawach autorskich można jeszcze zarobić? Powstające modele pośrednictwa i komercjalizacji muzyki pokazują, że najlepszą odpowiedzią na „chaos” wprowadzony przez proliferację nowych technologii, mogą być one same. Czy za tą zmianą nadążą organizacje zbierające z rynku tantiemy?

Jeśli organizacje zbiorowego zarządzania chcą pozostać ważnym pośrednikiem dla rekomercjalizującej się kultury i odpowiedzialnie zarządzać swoją reputacją, powinny modyfikować myślenie o swojej roli w ochronie praw autorskich. W czasach rozwoju mediów społecznościowych, elektronicznych usług płatniczych (w tym mikropłatności) przy praktycznie nieograniczonych możliwościach wyszukiwania poprzez sieć i przeglądarki, znaczenie podmiotów, których głównym celem jest zbiorowe pobieranie inkaso będzie malała. Będzie bowiem z czasem łatwa do zastąpienia, częściowo poprzez bezpośredni kontakt z fanami, a częściowo poprzez funkcje automatycznego zliczania odsłuchań, przeliczania należności z tytułu eksploatacji praw według dowolnego algorytmu, po zautomatyzowaną realizację płatności.

Wreszcie, w czasach big data należy pamiętać o tym, że sam proces polegający na przesłaniu gotówki na właściwe konto nie jest często jedynym celem transakcji. Przykłady pośredników cyfrowych takich jak iTunes czy Spotify pokazują jak wiele informacji związanych z realizacją płatności można zebrać i jak wielkie znaczenie mogą one mieć dla rozwoju twórcy. Informacje na temat lokalizacji kluczowych i nowych publiczności, ich demografii, przyzwyczajeń i lojalności mogą z czasem posiadać większy potencjał zarobkowy niż sama monetyzacja odsłuchań.

Kluczowa dla przyszłości tych organizacji jest praca nad wytworzeniem przekonania społecznego, że wspieranie organizacji zbiorowego zarządu jest równoznaczne z wspieraniem twórczości jako takiej. Alienując korzystających z twórczości uczestników kultury i pozbawiając ich dostępu do wiedzy o tym, jak dystrybuowane są tantiemy, w końcu zrażą do siebie artystów, którzy będą poszukiwali konstruktywnych i pozytywnych relacji z publicznością chcącą ich finansowo wspierać.

Zobacz także: Polskie organizacje zarządzania zbiorowego i ich dane finansowe

Pobierz raport Polskie OZZ i ich dane finansowe

Pobierz abstrakt

Download the Abstract

Aktywność kulturalna to ważna dziedzina życia społecznego i istotna gałąź gospodarki, w której przepływy z tytułu majątkowych praw autorskich z roku na rok zyskują na wartości. Potencjalnie na systemie pośredniczenia w pobieraniu opłat z tytułu autorskich praw majątkowych mogą skorzystać wszyscy – twórcy i producenci treści, a także użytkownicy. Ale czy rzeczywiście tak się dzieje?

Odpowiedź na to pytanie znaleźć można w naszym raporcie Polskie organizacje zarządzania zbiorowego i ich dane finansowe.

Autorzy i autorki raportu przyjęli sobie za cel próbę odpowiedzi na pytania o skuteczność przyjętego mechanizmu funkcjonowania polskich organizacji zbiorowego zarządzania ze względu na społeczne znaczenie tych podmiotów. Centrum Cyfrowe szuka odpowiedzi na pytanie czy działania OZZ prowadzą do wywiązywania się z funkcji ustawowych. Ze względu na rolę pośrednika w transferach finansowych, wynikających z realizacji praw autorskich przyjęta została perspektywa ekonomiczna. Analiza obejmuje finansowe i merytoryczne sprawozdania polskich OZZ za lata 2010- 2013, które miały one obowiązek ujawnić do chwili sporządzenia niniejszego opracowania.

Organizacje zbiorowego zarządzania prawami autorskimi (OZZ) są niezwykle ważnymi podmiotami polskiego sektora kultury nie tylko ze względu na skalę przepływów i rozmiary majątku jakim dysponują. Reprezentują twórców i właścicieli praw autorskich pobierając w ich imieniu inkaso, czyli opłaty z tytułu eksploatacji praw autorskich. OZZ pobierają także opłaty reprograficzne, doliczane do ceny urządzeń i nośników umożliwiających kopiowanie, jako rekompensatę za wykorzystywanie, w tym kopiowanie utworów w ramach dozwolonego użytku.

Nie znamy dokładnie pochodzenia ok. 1,6 miliarda zł aktywów, jakimi dysponują OZZ. Wnioskując ze struktury aktualnie raportowanych przychodów, są one efektem kumulowanego przez lata nierozdysponowanego inkasa, odłożonych kosztów jego pobrania oraz odsetek od tych środków. Łącznie zasoby te utworzyły gigantyczne, jak na warunki polskiego sektora kultury, rezerwy finansowe.

Analizując logikę funkcjonowania organizacji zarządu zbiorowego można dojść do wniosku, że organizacje te posiadają ograniczoną motywację do podnoszenia efektywności przepływów, tj. przekazywania pobranego inkasa twórcom. Mechanika działania tych organizacji opiera się na konflikcie interesów i rozdźwięku pomiędzy korzyściami z kumulowania kapitału a statutowym zobowiązaniem do koncentracji na skuteczniejszej repartycji. Obserwowane różnice między rezerwami finansowymi, a środkami rzeczywiście podlegającymi repartycji dają przesłanki co do tego, że tak zdefiniowany konflikt jest realny.

Zobacz także: Technologie cyfrowe – kryzys czy innowacja dysruptywna rynku muzycznego?

Przewodnik zawiera zestaw scenariuszy i sposobów na wykorzystanie w praktyce serwisu Otwarte Zabytki w działaniach animacyjnych i edukacyjnych, a także przewodnik krok po korku po serwisie. Ponadto można w nim znaleźć wyjaśnienia dotyczące stosowania otwartych licencji, informacje o otwartych zasobach dziedzictwa i crwodsourcingu.

Pobierz publikację w formacie PDF.

Publikacja podsumowuje działania wykonane w ramach trzech edycji projektu „Otwarte Zabytki digitalizacja”, w ramach którego digitalizowano wybrane zasoby archiwum Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Opolu. Zawiera szereg praktycznych wskazówek dla urzędów, które chciałyby realizować podobne projekty u siebie. Omawia kwestie techniczne, prawne i organizacyjne.

Pobierz publikację (PDF).