Publikacja to narzędziownik służący wsparciu działań szkoleniowych i popularyzatorskich na rzecz Otwartej Nauki. W jednym miejscu zebrano wiedzę i materiały dotyczące Otwartego Dostępu, które pomogą wszystkim, którzy zechcą zrealizować własne szkolenia. Zachęci również tych, którzy nie są przekonani co do tego, czy mają w tym zakresie wystarczające przygotowanie. W publikacji znajdują się podpowiedzi, od czego zacząć. Wymieniono najważniejsze kroki oraz źródła materiałów, które każdy może wykorzystać, by dzielić się wiedzą na temat Open Access.

 

Pobierz publikację (PDF).

 

Pobierz nasz raport MegaMisja. Raport otwarcia

Fundacja Orange prowadzi program edukacyjny „MegaMisja”, skierowanego do świetlic w szkołach podstawowych. Nasz zespół badawczy, od lat współpracujący z Fundacją Orange, wsparł program przeprowadzając badanie dotyczące potencjału świetlic w zakresie edukacji cyfrowej. Efektem tych prac jest raport MegaMisja. Raport otwarcia.

MegaMisja.Raport otwarcia.

Nikogo nie trzeba przekonywać, że technologie cyfrowe są nieodłącznym elementem codzienności… Dopóki nie przekroczy się progu polskiej szkoły… Tam bowiem nagle wkraczamy w rzeczywistość równoległą, w której smartfony są złe, internet ogłupia, Wikipedia zaś zawiera same błędy.

Świetlice szkolne są z kolei jednymi z bardziej wykluczonych miejsc w każdej szkole. Pełnią dwie funkcje: są „przechowalnią” dzieci i miejscem odrabiania prac domowych. Może jednak jest inaczej i świetlica szkolna to w rzeczywistości raj dla dzieci? Może jest to jedyne miejsce w szkole, gdzie wychowawcy wprowadzają dzieci w cyfrowy świat?

 

Celem naszego badania było zdiagnozowanie elementów kluczowych dla powodzenia projektu „MegaMisja”. Raport otwarcia powstał na podstawie przeprowadzonych badań ilościowych oraz analizy polskiej i zagranicznej literatury przedmiotu. Część pierwsza publikacji – oparta na kwerendzie źródeł – posłużyła do zarysowania sytuacji świetlic w Polsce i zaprezentowania postaw pracujących w nich wychowawców, ze szczególnym uwzględnieniem ich nastawienia do wykorzystywania technologii informacyjno-komunikacyjnych w pracy dydaktycznej. Odwołanie do literatury zagranicznej pozwoliło z kolei przedstawić czynniki sukcesu projektów, których celem jest zwiększenie kompetencji cyfrowych dzieci i młodzieży. W części drugiej raportu zawarto wyniki badania ilościowego, którego podstawą teoretyczną była wspomniana analiza literatury.

 

Chcecie dowiedzieć się więcej o świetlicach? Przeczytajcie nasz raport MegaMisja. Raport otwarcia (PDF).

Pobierz raport Technologie cyfrowe – kryzys czy innowacja dysruptywna rynku muzycznego?

Download English version

W XXI w. artyści zadają sobie pytanie, czy na sprzedawaniu muzyki i na prawach autorskich można jeszcze zarobić? Powstające modele pośrednictwa i komercjalizacji muzyki pokazują, że najlepszą odpowiedzią na „chaos” wprowadzony przez proliferację nowych technologii, mogą być one same. Czy za tą zmianą nadążą organizacje zbierające z rynku tantiemy?

Jeśli organizacje zbiorowego zarządzania chcą pozostać ważnym pośrednikiem dla rekomercjalizującej się kultury i odpowiedzialnie zarządzać swoją reputacją, powinny modyfikować myślenie o swojej roli w ochronie praw autorskich. W czasach rozwoju mediów społecznościowych, elektronicznych usług płatniczych (w tym mikropłatności) przy praktycznie nieograniczonych możliwościach wyszukiwania poprzez sieć i przeglądarki, znaczenie podmiotów, których głównym celem jest zbiorowe pobieranie inkaso będzie malała. Będzie bowiem z czasem łatwa do zastąpienia, częściowo poprzez bezpośredni kontakt z fanami, a częściowo poprzez funkcje automatycznego zliczania odsłuchań, przeliczania należności z tytułu eksploatacji praw według dowolnego algorytmu, po zautomatyzowaną realizację płatności.

Wreszcie, w czasach big data należy pamiętać o tym, że sam proces polegający na przesłaniu gotówki na właściwe konto nie jest często jedynym celem transakcji. Przykłady pośredników cyfrowych takich jak iTunes czy Spotify pokazują jak wiele informacji związanych z realizacją płatności można zebrać i jak wielkie znaczenie mogą one mieć dla rozwoju twórcy. Informacje na temat lokalizacji kluczowych i nowych publiczności, ich demografii, przyzwyczajeń i lojalności mogą z czasem posiadać większy potencjał zarobkowy niż sama monetyzacja odsłuchań.

Kluczowa dla przyszłości tych organizacji jest praca nad wytworzeniem przekonania społecznego, że wspieranie organizacji zbiorowego zarządu jest równoznaczne z wspieraniem twórczości jako takiej. Alienując korzystających z twórczości uczestników kultury i pozbawiając ich dostępu do wiedzy o tym, jak dystrybuowane są tantiemy, w końcu zrażą do siebie artystów, którzy będą poszukiwali konstruktywnych i pozytywnych relacji z publicznością chcącą ich finansowo wspierać.

Zobacz także: Polskie organizacje zarządzania zbiorowego i ich dane finansowe

Pobierz raport Polskie OZZ i ich dane finansowe

Pobierz abstrakt

Download the Abstract

Aktywność kulturalna to ważna dziedzina życia społecznego i istotna gałąź gospodarki, w której przepływy z tytułu majątkowych praw autorskich z roku na rok zyskują na wartości. Potencjalnie na systemie pośredniczenia w pobieraniu opłat z tytułu autorskich praw majątkowych mogą skorzystać wszyscy – twórcy i producenci treści, a także użytkownicy. Ale czy rzeczywiście tak się dzieje?

Odpowiedź na to pytanie znaleźć można w naszym raporcie Polskie organizacje zarządzania zbiorowego i ich dane finansowe.

Autorzy i autorki raportu przyjęli sobie za cel próbę odpowiedzi na pytania o skuteczność przyjętego mechanizmu funkcjonowania polskich organizacji zbiorowego zarządzania ze względu na społeczne znaczenie tych podmiotów. Centrum Cyfrowe szuka odpowiedzi na pytanie czy działania OZZ prowadzą do wywiązywania się z funkcji ustawowych. Ze względu na rolę pośrednika w transferach finansowych, wynikających z realizacji praw autorskich przyjęta została perspektywa ekonomiczna. Analiza obejmuje finansowe i merytoryczne sprawozdania polskich OZZ za lata 2010- 2013, które miały one obowiązek ujawnić do chwili sporządzenia niniejszego opracowania.

Organizacje zbiorowego zarządzania prawami autorskimi (OZZ) są niezwykle ważnymi podmiotami polskiego sektora kultury nie tylko ze względu na skalę przepływów i rozmiary majątku jakim dysponują. Reprezentują twórców i właścicieli praw autorskich pobierając w ich imieniu inkaso, czyli opłaty z tytułu eksploatacji praw autorskich. OZZ pobierają także opłaty reprograficzne, doliczane do ceny urządzeń i nośników umożliwiających kopiowanie, jako rekompensatę za wykorzystywanie, w tym kopiowanie utworów w ramach dozwolonego użytku.

Nie znamy dokładnie pochodzenia ok. 1,6 miliarda zł aktywów, jakimi dysponują OZZ. Wnioskując ze struktury aktualnie raportowanych przychodów, są one efektem kumulowanego przez lata nierozdysponowanego inkasa, odłożonych kosztów jego pobrania oraz odsetek od tych środków. Łącznie zasoby te utworzyły gigantyczne, jak na warunki polskiego sektora kultury, rezerwy finansowe.

Analizując logikę funkcjonowania organizacji zarządu zbiorowego można dojść do wniosku, że organizacje te posiadają ograniczoną motywację do podnoszenia efektywności przepływów, tj. przekazywania pobranego inkasa twórcom. Mechanika działania tych organizacji opiera się na konflikcie interesów i rozdźwięku pomiędzy korzyściami z kumulowania kapitału a statutowym zobowiązaniem do koncentracji na skuteczniejszej repartycji. Obserwowane różnice między rezerwami finansowymi, a środkami rzeczywiście podlegającymi repartycji dają przesłanki co do tego, że tak zdefiniowany konflikt jest realny.

Zobacz także: Technologie cyfrowe – kryzys czy innowacja dysruptywna rynku muzycznego?

Przewodnik zawiera zestaw scenariuszy i sposobów na wykorzystanie w praktyce serwisu Otwarte Zabytki w działaniach animacyjnych i edukacyjnych, a także przewodnik krok po korku po serwisie. Ponadto można w nim znaleźć wyjaśnienia dotyczące stosowania otwartych licencji, informacje o otwartych zasobach dziedzictwa i crwodsourcingu.

Pobierz publikację w formacie PDF.

Publikacja podsumowuje działania wykonane w ramach trzech edycji projektu „Otwarte Zabytki digitalizacja”, w ramach którego digitalizowano wybrane zasoby archiwum Wojewódzkiego Urzędu Ochrony Zabytków w Opolu. Zawiera szereg praktycznych wskazówek dla urzędów, które chciałyby realizować podobne projekty u siebie. Omawia kwestie techniczne, prawne i organizacyjne.

Pobierz publikację (PDF).

Badanie rynku produktów, usług i treści cyfrowych opartych na ponownym wykorzystaniu informacji sektora publicznego (ISP) w Polsce przygotowaliśmy razem z Warszawskim Instytutem Studiów Ekonomicznych, na zlecenie Ministerstwa Infrastruktury i Rozwoju. W raporcie przedstawiliśmy stan obecny, perspektywy i główne bariery dla rozwoju tego rynku oraz rekomendacje dotyczące wsparcia z funduszy europejskich.

Celem badania było uzyskanie podstawy diagnostycznej dla uszczegółowienia i zhierarchizowania kierunków
interwencji w ramach Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa w obszarze poprawy dostępności oraz ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego (ISP).

Jądro analiz stanowiły zagadnienia związane z cyfrowym udostępnianiem i przetwarzaniem ISP z uwagi na ich oddziaływanie na efektywną podaż ISP ze strony instytucji publicznych oraz popytu ze strony podmiotów wykorzystujących ISP w celach komercyjnych i niekomercyjnych. Powiązaliśmy analizy ekonomiczne z diagnozą zagadnień informatycznych i prawnych, kluczowych dla ostatecznej postaci interwencji w ramach PO PC.

Ważnym elementem projektu było wykonane przez nas modelowanie ekonomiczne, które umożliwiło kwantyfikację pojemności polskiego rynku ISP oraz perspektyw jego rozwoju. Szerszego tła ilościowego dostarczyła analiza statystyczna i benchmarking wskaźników, dzięki którym ocenie poddano m.in. dystans rozwojowy Polski do liderów ISP. Metody ilościowe uzupełniła analiza kosztów, dająca rozeznanie w dotychczasowych inwestycjach na rzecz ISP.

Pobierz raport (ze strony Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa).

W niniejszym dokumencie pragniemy rozwinąć kwestie przedstawione w opublikowanym w 2012 roku raporcie „Nauka programowania w szkołach – czas na upgrade?”, będącym raportem otwarcia programu „Mistrzowie kodowania”. Przedstawimy szerszy kontekst nauki programowania w szkołach, związany w szczególności z wymiarem strategicznym tych działań oraz odpowiednim kształtowaniem polityki publicznej związanej z edukacją cyfrową. Dokument ten składa się z trzech części. W części pierwszej prezentujemy wyzwania strategiczne związane z wdrażaniem nauczania programowania w szkołach. Część druga zawiera rekomendacje, które jak mamy nadzieję posłużą za inspirację w odpowiadaniu na zidentyfikowane wyzwania. Część trzecia to swoisty materiał dowodowy – na przykładzie ewaluacji pilotażu programu „Mistrzowie kodowania” pokazujemy, jak uczenie programowania w oparciu o idee otwartości, współpracy oraz zniesienie paradygmatu „mistrz-uczeń” przybliża nas do nowoczesnej szkoły. A więc takiej, która uczy rozwiązywania problemów, buduje kompetencje społeczne oraz przygotowuje młodzież do mierzenia się z wyzwaniami rynku pracy.

Pobierz raport PDF

„Ponowne wykorzystanie informacji publicznej – nowe wyzwanie dla instytucji kultury” to raport opracowany w czerwcu 2014 roku przez Helenę Rymar, Katarzynę Rybicką oraz Alka Tarkowskiego. W raporcie zostały przeanalizowane najważniejsze zmiany, jakie czekają instytucje kultury (biblioteki, archiwa oraz muzea) w związku z wdrożeniem do polskiego prawa nowelizacji Dyrektywy Unii Europejskiej w sprawie ponownego wykorzystywania informacji sektora publicznego (Dyrektywa 2003/98/WE, nowelizowana przez Dyrektywę 2013/37/WE). W trakcie publikacji raportu trwały dyskusje nad przedstawionymi rzez Ministerstwo Administracji i Cyfryzacji założeniami projektu nowelizacji ustawy. Dyrektywa musi zostać zaimplementowana do polskiego prawa do lipca 2015 roku.

Raport obejmuje informacje na temat istniejących ram prawnych dotyczących udostępniania informacji publicznej, (której szczególny rodzaj mają stanowić stanowią cyfrowe zasoby dziedzictwa); kluczowe elementy nowej regulacji z punktu widzenia instytucji kultury, oraz takie sposoby implementacji Dyrektywy, by wspierać otwartość zasobów dziedzictwa.

Centrum Cyfrowe oraz Creative Commons Polska od niemal dekady pomagają instytucjom kultury wdrażać nowe, otwarte modele dzielenia się cyfrowym dziedzictwem kultury. W ramach projektu „Kultura na serwery” wspieramy instytucje kultury we wdrażaniu procesów otwartej digitalizacji i udostępniania zbiorów, w tym wdrożenia reguł ponownego wykorzystania informacji sektora publicznego.

Pobierz publikację (PDF).