Jak zrobić lepszÄ… przyszÅ‚ość? Nasz warsztat z dizajnu spekulatywnego na PDF CEE

Jakie przedmioty i produkty mogÄ… pomóc nam zrozumieć wpÅ‚yw trendów technologicznych na prawa czÅ‚owieka za 20 lat? To pytanie przyÅ›wiecaÅ‚o nam podczas warsztatu „Future that is made – speculative design and advocacy”, który zorganizowaliÅ›my podczas tegorocznej konferencji PDF CEE. Wydarzenie, którego gospodarzem od lat jest Fundacja ePaÅ„stwo, w tym roku przebiegaÅ‚o pod hasÅ‚em „PrzyszÅ‚ość dla wszystkich”. Nasze warsztaty ze spekulatywnego dizajnu, jako sposobu myÅ›lenia wspólnie o przyszÅ‚oÅ›ci, byÅ‚y jak najbardziej na miejscu.

Personal Democracy Forum CEE2018/ FUTURE FOR ALL. Apri 27, 2018, Gdańsk, Poland, ©Dawid Linkowski

Warsztat jest kontynuacjÄ… naszych dziaÅ‚aÅ„ z tÄ… metodÄ…, zapoczÄ…tkowanych projektem „Future not made in the EU” – w którym skorzystaliÅ›my z metod spekulatywnego dizajnu. Metody te, nazywane też dizajnem krytycznym lub design fiction, wykorzystuje projektowanie i wzornictwo do spekulacji na temat możliwych przysÅ‚oÅ›ci. Nowe, wyobrażone przedmioty sÄ… punktem wyjÅ›cia do dyskusji, jak bÄ™dzie wyglÄ…daÅ‚ Å›wiat. Jak piszÄ… Fiona Raby i Anthony Dunne, dizajn spekulatywny pozwala rozmawiać o przyszÅ‚ej roli technologii w wyobrażonych, lecz prawdopodobnych codziennych sytuacjach.

ChcieliÅ›my wyjść z kolein abstrakcyjnego, eksperckiego jÄ™zyka, który maÅ‚o kogo rusza i znaleźć nowe sposoby mówienia o reformie prawa autorskiego. Wszystko po to, by pokazać, że prawo autorskie bÄ™dzie miaÅ‚o w perspektywie lat fundamentalne konsekwencje dotyczÄ…ce nie tylko tego, ile bÄ™dÄ… zarabiać artyÅ›ci.

Nasz warsztat pokazaÅ‚ metodÄ™ spekulatywnego dizajnu w piguÅ‚ce. Razem z uczestnikami szybko zmapowaliÅ›my kluczowe trendy technologiczne, zmiany które one spowodujÄ…, oraz wreszcie pozytywne zmiany, które chcielibyÅ›my doÅ›wiadczyć. NastÄ™pnie zabraliÅ›my siÄ™ za wymyÅ›lanie przedmiotów, które mogÄ… być efektem trendów już dziÅ› widocznych, ale pozwalajÄ…ce myÅ›leć o ich skutkach za 20 lat.

Co siÄ™ okazaÅ‚o? Å»e rozmawianie o fikcyjnych przedmiotach, o interakcjach, które bÄ™dziemy z nimi mieć jest czymÅ› bardzo przyjemnym. RozmawialiÅ›my o sztucznej inteligencji wytrenowanej do bycia aktywistÄ…, o psach weryfikujÄ…cych decyzje, które sztuczne inteligencje bÄ™dÄ… podejmować wobec ludzi. WymyÅ›liliÅ›my ksiÄ™gÄ™ życia – jedynÄ… papierowÄ… książkÄ™ w domu 2050, oraz wielkÄ… maszynÄ™ do robienia popcornu, wspierajÄ…cÄ… aktywistów. RÄ™kawiczka o nazwie MaÅ‚pka miaÅ‚Ä… zrewolucjonizować wybory parlamentarne. Bliżej nieokreÅ›lona biotechnologia (na tym polega caÅ‚y urok spekulowania) chroniÅ‚a prywatność dajÄ…c osobie peÅ‚nÄ… kontrolÄ™ nad tym, jak jest widziana.

Te pozornie bÅ‚ahe ćwiczenia sÄ… nam, dziaÅ‚aczom bardzo potrzebne. Bo rozmawiajÄ…c o niepokojÄ…cych trendach technologicznych czujemy zmÄ™czenie, lub nawet wypalenie – mówiÅ‚o o tym ze sceny wielu prelegentów. Diagnozujemy niepokojÄ…ce sytuacje, nie widzÄ…c ich rozwiÄ…zania. Na naszym warsztacie ton rozmowy byÅ‚ pogodny i wesoÅ‚y, spekulowanie o technologiach miaÅ‚o coÅ› z zabawy. Zastrzyk pozytywnej energii z przyszÅ‚oÅ›ci dla dziaÅ‚aÅ„ aktywistycznych dzisiaj byÅ‚ czymÅ›, czego siÄ™ nie spodziewaliÅ›my projektujÄ…c nasz warsztat.

Poprzez dziaÅ‚ania z dizajnem spekulatywnym realizujemy nasz cel strategiczny SpoÅ‚eczny wymiar technologii. Planujemy kolejne kroki, zapoczÄ…tkowane projektem Future Not Made in the EU.