Publikacja: „Zarządzanie własnością intelektualną w muzeach w Polsce”
Oddajemy w Wasze ręce broszurę, która jest wynikiem projektu Critical Heritage Studies Hub Uniwersytetu Jagiellońskiego przeprowadzonego we współpracy z Centrum Cyfrowym i Narodowym Instytutem Muzeów. Naszym celem było zebranie przykładów dobrych praktyk, by pomóc muzeom podejść do tego tematu strategicznie i spójnie.
Muzea w swoich działaniach na rzecz wypełnienia odpowiedzialności społecznej w erze cyfrowej muszą stawić czoła nowym wyzwaniom związanym z prawem autorskim. Kompleksowe podejście do tematu jest konieczne, aby promować demokratyzację wiedzy i sprawiedliwy dostęp do dziedzictwa kulturowego z wykorzystaniem współczesnych kanałów, narzędzi i formatów. Ponadto, instytucje muszą nie tylko spełniać wymogi krajowych regulacji, ale także dostosowywać swoje działania do prawa unijnego. Prawa własności intelektualnej są przede wszystkim cennym zasobem dla muzeów, ale nie ze względu na możliwość obrotu tymi prawami i ich komercjalizacji. Ich wartość wynika z możliwości skutecznego i efektywnego realizowania misji instytucji – to nieoceniony zasób, który kluczową rolę w ochronie, promowaniu i ponowym wykorzystywaniu dziedzictwa kulturowego w twórczości artystycznej i naukowej.
Zarządzanie prawami własności intelektualnej to świadome i zaplanowane tworzenie, nabywanie i rozwijanie praw na dobrach niematerialnych w celu realizacji misji instytucji. Aby muzea mogły pełnić różnorodne funkcje, których oczekuje od nich społeczeństwo, oraz chronić swoje zbiory, jednocześnie zapewniając do nich dostęp, muszą pokonać istotną przeszkodę, jaką było i jest nadal prawo własności intelektualnej. Mamy nadzieję, że z nasz zbiór rekomendacji i dobrych praktyk wspomoże specjalistów i specjalistki instytucji kultury w przezwyciężeniu tej bariery.
|
|
Zbiór rekomendacji i dobrych praktyk został opracowany na podstawie warsztatów wydobywczych, zorganizowanych w ramach projektu na przełomie września i października 2024 r. w Krakowie i Warszawie. Spotkania te stanowiły przestrzeń do wymiany wiedzy, potrzeb, pomysłów i doświadczeń. Zaproszenie do udziału w nich przyjęło dziesięć instytucji, którym serdecznie dziękujemy:
- Małopolski Instytut Kultury w Krakowie,
- Muzeum Historii Fotografii im. Walerego Rzewuskiego w Krakowie,
- Muzeum Historii Polski w Warszawie,
- Muzeum Narodowe w Gdańsku,
- Muzeum Narodowe w Lublinie,
- Muzeum Narodowe w Szczecinie,
- Muzeum Narodowe w Warszawie,
- Muzeum Narodowe we Wrocławiu,
- Muzeum Sztuki w Łodzi,
- Państwowe Muzeum Etnograficzne w Warszawie.
Organizatorzy projektu:
Uniwersytet Jagielloński w Krakowie, Critical Heritage Studies Hub
Partnerzy:
Narodowy Instytut Muzeów, Centrum Cyfrowe
Koordynacja:
dr Anna Pluszyńska, Uniwersytet Jagielloński
Publikacja końcowa została sfinansowana ze środków Priorytetowego Obszaru Badawczego Heritage w ramach Programu Strategicznego Inicjatywa Doskonałości w Uniwersytecie Jagiellońskim.