Powiedz TAK prawu autorskiemu i NIE artykułowi 13!

Tekst jest tłumaczeniem apelu wystosowanego do europosłów przez Creative Commons, Wikimedię i stowarzyszenie Communia w przededniu głosowania w sprawie dyrektywy o prawie autorskim.

Artykuł 13 proponowanej dyrektywy o prawie autorskim sprawi, że kontrola nad kulturą i wiedzą w Europie będzie jeszcze bardziej niż dzisiaj w rękach monopolistów internetowych. Jako organizacje reprezentujące twórców działających w środowisku cyfrowym i osoby działające na rzecz jak najszerszego dostępu do wiedzy, apelujemy o odrzucenie tego przepisu. Spowoduje on, że rządy prawa zostaną zastąpione przez algorytmy kontrolowane przez gigantów technologicznych.

Najwyższy czas, aby Unia Europejska dostosowała swoje ramy prawa autorskiego do potrzeb ery cyfrowej. Proponowana dyrektywa zawiera wiele mechanizmów zdążających w dobrym kierunku, takie jak poprawa pozycji negocjacyjnej autorów i wykonawców, lepsza ochrona domeny publicznej oraz umożliwienie naukowcom i instytucjom dziedzictwa kulturowego lepszego wykorzystania możliwości stwarzanych przez cyfryzację.

Pomimo powszechnego sprzeciwu ze strony naukowców, użytkowników internetu i milionów zainteresowanych obywateli dyrektywa nadal zawiera przepisy, które zmuszą większość platform internetowych do filtrowania wszystkich treści przesyłanych przez użytkowników w celu usunięcia wszelkich dzieł chronionych prawami autorskimi oznaczonych przez właścicieli praw autorskich. Będzie to kosztowna zmiana dla wielu europejskich biznesów, która na dodatek nie będzie skuteczna. Pomysł, że technologia może w bezbłędny sposób odróżniać legalne i nieautoryzowane użycie materiałów chronionych prawem autorskim, został niejednokrotnie wiarygodnie zakwestionowany. Co więcej, nie ma społecznej zgody na oddanie regulacji ekspresji twórczej w ręce prywatnych korporacji.

 

1. Dyrektywa, zamiast podjąć kroki w kierunku stworzenia jednolitego rynku cyfrowego, zawiera artykuł 13, który spowoduje dużą niepewność prawną.
2. Dyrektywa, zamiast wzmacniać pozycję twórców europejskich, ugruntuje pozycję dominujących platform internetowych.
3. Dyrektywa, zamiast dbać o prawa podstawowe, osłabi system prawa, oddając kontrolę nad prawem algorytmom i odchodząc od kluczowych praw użytkowników chroniących wolność słowa.

Wspieramy cel zapewnienia twórcom odpowiedniego wynagrodzenia za ich działalność. Jednak filtry treści nie pomogą osiągnąć tego celu. Dyrektywa o prawie autorskim powinna uwzględniać interesy wszystkich zainteresowanych stron, nie tylko „dużych podmiotów technologicznych” i „dużych treści”. Prawa autorskie powinny być kwestią umowy społecznej, która uwzględnia również interes publiczny, a nie tajnych algorytmów kontrolowanych przez prywatne podmioty. Dlatego prosimy o odrzucenie tekstu dyrektywy, o ile zawiera on artykuł 13.