Zabezpieczenie społeczne twórców – 6 postulat dla kultury
Pobierz 6 postulat dla kultury
Pobierz wszystkie 6 postulatów dla kultury
Stymulowanie systemowych rozwiązań dla dostępu twórców do ubezpieczeń społecznych
Artyści są szczególną grupą zawodową, która korzysta z form zarobkowania charakteryzujących się nieregularnością dochodów. Rolą resortu kultury jest wypracowanie mechanizmu angażującego pośredników (OZZ), ubezpieczycieli i samych artystów w tworzenie funduszy oferujących zabezpieczenia społeczne, w szczególności emerytalne.
Uzasadnienie
Zmiany na rynku kreatywnym: nowe praktyki konsumenckie, rozwój technologii i transformacja jaką przechodzą aktorzy tego rynku, stanowią wyzwanie dla wszystkich jego uczestników. Szczególną grupą są artyści, którzy korzystają z rozmaitych modeli zarobkowania: ze sprzedaży utworów ale też z eksploatacji praw autorskich.
Umowy zawierane z artystami rzadko mają inną formułę niż cywilno-prawną. Inaczej niż w przypadku stosunku pracy, umowy o dzieło przenoszą odpowiedzialność za opłacanie składek na ubezpieczenia społeczne wyłącznie na artystów i twórców. Nieregularność tych przychodów nie pozwala często na systematyczność w odprowadzaniu składek. Powoduje to w dłuższym okresie pauperyzację tych grup zawodowych, które nie mogą korzystać z ubezpieczeń i ze świadczeń emerytalnych w zakresie w jakim obejmują one osoby z odpowiednio długim stażem wynikającym ze stosunku pracy.
Koniecznością jest opracowanie i wdrożenie mechanizmu ubezpieczeń społecznych, który uwzględniałby specyfikę zarobkowania tej grupy zawodowej, strukturę kosztów jakie ponoszą na prowadzenie działalności twórczej oraz nieregularność ich przychodów. Z drugiej strony mechanizm ten powinien angażować pośredników, którzy przekazują twórcom wynagrodzenia z różnego tytułu, tak by uniknąć zjawiska całkowitego uspołecznienia tych kosztów i w rezultacie dodatkowego obciążenia budżetu państwa.
Propozycja wdrożenia postulatu
Resort kultury powinien przeprowadzić proces mapujący specyfikę zarobkowania twórców i uwzględniający rolę pośredników, w tym organizacji zbiorowego zarządzania. Następnie należy rozważyć mechanizmy funkcjonujące w innych krajach, które zapewniają twórcom dostęp do zabezpieczeń społecznych różnego rodzaju, w tym ubezpieczeń emerytalnych. W dialogu społecznym uwzględniającym organizacje zbiorowego zarządzania oraz innych pośredników ale także ubezpieczycieli (państwowego i prywatnych), należy wypracować system, który angażowałby tych pośredników w tworzenie stosownych mechanizmów i gromadzenie funduszy.
Dla przykładu, wydaje się celowym rozważenie systemu potrąceń od przekazywanych wynagrodzeń z tytułu np. eksploatacji praw autorskich i przekazywanie tak zebranych kwot do funduszu o charakterze indywidualnym bądź wzajemnościowym. Rolę „poborcy” mogłyby pełnić organizacje zbiorowego zarządzania przekazujące zebrane fundusze ubezpieczycielowi, jako że zarządzanie mechanizmem tego rodzaju musiałoby podlegać reżymowi certyfikowania i kontroli właściwemu dla tego rodzaju działalności ubezpieczeniowej. Ostateczna zasadność takiego rozwiązania wymaga oczywiście dalszych badań i zaangażowania partnerów społecznych w wypracowywanie skutecznych rozwiązań.
Pobierz 6 postulat dla kultury
Pobierz 5 postulat dla kultury
Pobierz 4 postulat dla kultury
Pobierz 3 postulat dla kultury
Pobierz 2 postulat dla kultury
Pobierz 1 postulat dla kultury
Pobierz wszystkie 6 postulatów dla kultury