#zostańwdomu #zostańzkulturą
O kulturze nie tylko do oglądania, ale też takiej, którą można wykorzystać do edukacji, rozrywki i działań twórczych, kiedy wszyscy siedzimy w domu.
Odkąd z powodu pandemii COVID-19 przykazem stało się #zostańwdomu, sieć obiegło wiele przydatnych artykułów na temat tego, jak sobie radzić w nowej sytuacji: jak pracować zdalnie, jak się uczyć i wspierać w nauce swoje dzieci, jak uczestniczyć w kulturze. Obserwowaliśmy też rozwój inicjatyw mających na celu organizowanie pomocy dla osób najbardziej potrzebujących. Instytucje w Polsce i na świecie, mierząc się z koniecznością zamknięcia drzwi dla swojej publiczności, postawiły na ofertę online, dzięki czemu możemy oglądać przedstawienia operowe, uczestniczyć w lekcjach i warsztatach muzealnych, brać udział w wirtualnym zwiedzaniu, a nawet odbywać wirtualne spacery po Puszczy Białowieskiej. Wiele instytucji, w tym Centrum Nauki Kopernik, Zachęta, POLIN oraz Muzeum Powstania Warszawskiego, pospieszyły na pomoc z ciekawą ofertą online. Nie wiadomo, jak długo będziemy zmuszeni pozostać w domach (niektórzy wieszczą, że długo) i jak długo będziemy chętni, by z tej wirtualnej oferty intensywnie korzystać (niektórzy przewidują, że dopadnie nas głód offline’u). Póki co, kultura w kwarantannie ma nam wiele do zaoferowania, a my postanowiliśmy dorzucić do tego garść propozycji z własnego podwórka – koncentrując się na otwartej kulturze, a więc takiej, której możecie sobie poużywać.
#PoużywajSobie
Jesienią 2019 zorganizowaliśmy, wspólnie z warszawskimi instytucjami kultury, kampanię pod hasłem Poużywaj sobie, w której zachęcaliśmy do korzystania z zasobów tych instytucji – dostępnych w sposób zupełnie otwarty w sieci. Ten komunikat nie stracił na aktualności! Możecie pobierać z sieci, przetwarzać i wykorzystywać do własnych celów nieprzebrane bogactwo kolekcji muzeów, galerii i bibliotek – nie tylko z Polski, lecz także z całego świata! O tym, że zdigitalizowane kolekcje niemal wyczekują swoich użytkowników można było przeczytać niedawno na naszym blogu.
Jeszcze nie tak dawno, na początku roku, świętowaliśmy otwarcie kolekcji Smithsonian Institution w Waszyngtonie, która dołączyła do grona światowych, otwartych gigantów (jak Rijksmuseum, Metropolitan Museum of Art), którzy dzielą się zawartością swoich magazynów w sieci. O warszawskich instytucjach dowiecie się więcej na stronie naszej kampanii, o światowych źródłach pisała przed kilkoma dniami zaprzyjaźniona z Centrum ekspertka Alicja Peszkowska.
Co najważniejsze, to rzeczy nie tylko do oglądania, ale też do działania! W naszej jesiennej kampanii postawiliśmy na kolaże (instrukcję, jak przeprowadzić warsztat z tworzenia kolaży, którą można zaadaptować do domowych warunków, znajdziecie tutaj), ale podczas corocznych obchodów Dnia Domeny Publicznej sprawdzaliśmy także inne strategie remiksu otwartych zasobów, więc podrzucamy Wam także scenariusz zajęć dla dzieci, a także poręczne instrukcje o tym, jak korzystać z otwartych zasobów muzyki i grafiki zgodnie z prawem – to część naszej kampanii sprzed kilku lat pod hasłem #swobodaużycia (na dowód, że to możliwe, dorzucamy piosenkę i teledysk Misi Furtak – jedno i drugie na bazie otwartych zasobów!).
Potrzebne inspiracje?
Wszyscy, którzy znają Sztuczne fiołki, wiedzą, że klasyczne malarstwo świetnie nadaje się na memy. Jeśli jednak wpatrując się w kolejne setki materiałów w Europeanie, Polonie lub Wikimedia Commons poczujecie, że brakuje Wam pomysłu, nasz Zespół spieszy z odsieczą, podrzucając swoje ulubione źródła inspiracji: Classical Art Memes, Alexey Kondakov, Discarding Images, James Kerr / Scorpion Dagger, John Stezaker, Rosanna Webster, Jesse Treece czy Shusaku Takaoka (niżej).
Jeśli natomiast podczas pracy twórczej doskwierać Wam będzie przesyt vintage’owej estetyki (Domena Publiczna jest sobą właśnie dlatego, że jest już dość stara…), możecie także zajrzeć w inne miejsca, gdzie można złowić dostępne na otwartej licencji obrazy:
- https://www.pexels.com/ (nie można zawęzić wyszukiwania do zdjęć na CC0, ale część z nich jest na CC0)
- https://pickupimage.com/
- https://travelcoffeebook.com/
- https://skitterphoto.com/
- https://burst.shopify.com/ (nie można zawęzić wyszukiwania do zdjęć na CC0, ale część z nich jest na CC0)
- https://www.foodiesfeed.com/
- https://focastock.com/
- https://freestocks.org/
- https://pixnio.com/
- https://magdeleine.co/browse/
- https://stocksnap.io/
- https://libreshot.com/
Po skończonej pracy zachęcamy do zajrzenia na Ninateka.pl. Jest tam kilka filmów z domeny publicznej, do których podczas tegorocznych obchodów Dnia Domeny Publicznej improwizował Klub Komediowy (zabawa również godna polecenia, podobnie jak przebrani za obrazy), a także całe bogactwo innych materiałów audiowizualnych, przy których będzie można odpocząć po długim dniu pracy zdalnej, odrywając się na chwilę od kolejnych doniesień na temat sami-wiecie-czego. Albo sięgnąć po darmowe kolorowanki z kolekcji muzealnych na skołatane nerwy.
Zestawienie przygotował Zespół Centrum Cyfrowego, spisała Aleksandra Janus.
Osobom zainteresowanym otwartą kulturą, polecamy materiały edukacyjne Pracowni Otwierania Kultury.