Czy każdy nauczyciel w Europie może na lekcji pokazywać filmy z YouTube? Albo skserować całą książkę swoim uczniom? Dzielić zdjęciami znalezionymi w sieci? Odpowiedź brzmi – nie, nie każdy i nie wszędzie.
Zasady dotyczące tego, co wolno, a czego nie wolno edukatorom są w krajach Unii Europejskiej bardzo zróżnicowane. Często nie nadążają za szybko zmieniającą się rzeczywistością, a szczególnie rozwojem nowych technologii. A tak być oczywiście nie powinno.
Dlatego w ramach stowarzyszenia Communia, którego jesteśmy członkiem, przygotowaliśmy ogólnoeuropejską kampanię informacyjną. Jej cel jest jasny: poprawienie prawa tak, aby umożliwiało dobrej jakości edukację w całej Europie. Chcemy naprawić prawo autorskie dla edukacji. Okazją do tego jest trwająca właśnie w Brukseli reforma europejskiego prawa autorskiego.
Chcemy to zrobić razem z Wami – edukatorami z krajów UE. I chcemy to zrobić teraz. Aby dowiedzieć się więcej, odwiedź witrynę naszej kampanii. I podpisz się pod naszą petycją.
W ramach kampanii uruchomiliśmy stronę internetową w kilku wersjach językowych, w tym polskiej. Poprzez stronę zbieramy petycje od nauczycieli, pedagogów i wszystkich osób, którym bliski jest temat edukacji. Podpisanie petycji zajmuje chwilę, ale efekt może być istotny: dobre prawo dla edukacji. Chcemy, aby wszyscy edukatorzy mogli swobodnie prowadzić swoje działania, korzystać z nowych technologii, dzielić się wiedzą, zasobami bez obawy o konsekwencje prawne. Kampania potrwa do połowy maja, następnie jej wyniki przedstawimy w Parlamencie Europejskim. (więcej…)
W tym numerze Kserokopii przedstawiamy nowe dokumenty dotyczące reformy prawa autorskiego w Unii Europejskiej, w tym długo oczekiwany projekt raportu dotyczącego reformy prawa autorskiego przez Komisję Prawa Parlamentu Europejskiego (JURI). Zachęcamy też do zapoznania się z raportem nt. nieprawidłowości w funkcjonowaniu Organizacji Zbiorowego Zarządzania przygotowanym przez Centrum Analiz Klubu Jagiellońskiego. Z ciekawostek polecamy natomiast artykuł o różnych podejściach do fotografowania w muzeach i wyrok Sądu Najwyższego USA, w którym uznano że stroje cheerleaderek podlegają ochronie prawnoautorskiej.
Działalność Organizacji Zbiorowego Zarządzania prawami autorskimi (OZZ) od zawsze budzi duże kontrowersje, szczególnie ze względu na znikomą transparentność ich funkcjonowania i raportowania finansowego. Zespół ekspertów Centrum Analiz Klubu Jagiellońskiego przedstawił raport dotyczący m.in. tego zagadnienia – “W czyim interesie? Funkcjonowanie organizacji zbiorowego zarządzania prawami autorskimi w Polsce”. Przypominamy, że w 2015 również opublikowaliśmy raport na ten temat – „Polskie organizacje zarządzania zbiorowego i ich dane finansowe”.
Użytkowników kultury często denerwuje zakaz fotografowania w niektórych muzeach. Ostatnio w paryskim Luwrze student historii sztuki został wyprowadzony z wystawy z powodu fotografowania dzieł Valentina de Boulogne, twórcy zmarłego 400 lat temu. O francuskim podejściu do fotografowania dzieł sztuki (nawet tych w domenie publicznej, które naszym zdaniem zgodnie z prawem każdy może sfotografować) oraz o różnych politykach muzeów w zakresie tego tematu przeczytać można na blogu 1709.
Benh Lieu Song, https://en.wikipedia.org/wiki/File:Louvre_2007_02_24_c.jpg#/media/File:Louvre_2007_02_24_c.jpg, CC-BY
Co roku w marcu obchodzimy Międzynarodowy Tydzień Otwartej Edukacji. Z tej okazji w imieniu Koalicji Otwartej Edukacji chcielibyśmy zaprosić Was do rozmowy o tym, czym jest otwarta edukacja i jak stosować ją w praktyce. U podstaw rozumienia otwartej edukacji leży chęć i gotowość do dzielenia się: wiedzą, umiejętnościami, wsparciem i zasobami. Żeby było to możliwe potrzebna jest odpowiednia kultura pracy oparta na zaufaniu i porozumieniu. W otwartej szkole wszyscy są uczniami i nauczycielami, twórcami i odbiorcami, a dzięki internetowi oraz nowym technologiom dzielenie się wiedzą jest dziś łatwiejsze niż kiedykolwiek. Tworzenie i korzystanie z otwartych zasobów edukacyjnych jest konsekwencją takiego sposobu myślenia.
28 marca zapraszamy na konferencję webinarową Wieczorne rozmowy o Otwartej Edukacji.
W nowym numerze Kserokopii prezentujemy projekt polskiego stanowiska dotyczący europejskiej reformy prawa autorskiego oraz dużą dawkę informacji na ten temat – działania Allied for Startups, wstępne stanowisko Komisji Parlamentu Europejskiego ITRE i nowe publikacje naukowe nt. roli pośredników internetowych. Polecamy też długo oczekiwany komiks o historii muzyki “Theft: A History of Music”. A z okazji wczorajszego Dnia Kobiet zapraszamy do obejrzenia galerii zdjęć na CC0 przygotowanej na tę okazję.
Agresywne rozsyłanie pism z wezwaniami do zapłaty za piractwo można potraktować jako naruszenie praw konsumentów. UOKiK od dawna przyglądał się firmie Lex Superior ale teraz wiele wskazuje na to, że urząd może pójść dalej i nawet nałożyć karę na spółkę. To byłoby przełomowe wydarzenie. Więcej o sprawie można przeczytać w Dzienniku Internautów.
W jaki sposób wyjaśnić rozwój prawa autorskiego, kwestię domeny publicznej i problem remiksu w świecie muzycznym? Najlepiej w postaci komiksu – po 7 latach oczekiwania ukazał się nareszcie “Theft: A History of Music”. Oczywiście na otwartej licencji Creative Commons. A jeśli jeszcze ktoś nie zna kultowego już komiksu “Bound By Law” (poprzednika nowej publikacji) to zachęcamy do lektury.
Otrzymaliśmy projekt stanowiska RP dotyczącego Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i w sprawie praw autorskich na jednolitym rynku cyfrowym. Sejmowa Komisja do Spraw Unii Europejskiej będzie omawiać ten projekt na posiedzeniu 9 marca.
Projekt stanowiska otrzymaliśmy na wniosek o dostęp do informacji publicznej. W Centrum Cyfrowym pracujemy nad nasza opinią o projekcie, którą niebawem udostępnimy.
Pobierz plik:
Projekt stanowiska RP dotyczącego Dyrektywy Parlamentu Europejskiego i w sprawie praw autorskich na jednolitym rynku cyfrowym.
W tym numerze Kserokopii prezentujemy przede wszystkim zagadnienia związane z europejską reformą prawa autorskiego takie jak wstępna opinia Komisji Rynku Wewnętrznego i Ochrony Konsumentów, prawo pokrewne wydawców czy transparentność przeprowadzania samej reformy. Ponadto zachęcamy do lektury materiałów z tygodnia dozwolonego użytku oraz korzystania z zasobów Europejskiej Agencji Kosmicznej, które zostały nareszcie udostępnione na licencji CC-BY-SA.
Koncepcja dozwolonego użytku (fair use) w Stanach Zjednoczonych jest różna od naszej, europejskiej, jednak niewątpliwie jest to ciekawe rozwiązanie zagwarantowania praw użytkowników. Co roku w lutym obchodzony jest Fair Use Week – z tej okazji zapraszamy do lektury wielu ciekawych artykułów i oglądania video. Dlaczego prawa użytkowników w internecie są ważne, jaki wpływ prawo autorskie ma na innowację, w jaki sposób filtrowanie treści zagraża dozwolonemu użytkowi – dzięki lekturze znajdziecie odpowiedzi na te wszystkie pytania.
Branża muzyczna chce zaostrzenia prawa wobec platform internetowych wskazując na miliony linków, jakie trzeba usuwać z Google w związku z naruszeniami. Jednak ze stanowiska Google w tej sprawie wynika, że prawo żądania usunięcia linków naruszający prawo autorskie jest często nadużywane. Jedna z czołowych instytucji zgłaszających naruszenia zażądała tylko w styczniu 2017 roku usunięcia ponad 16 tys. URLi. Okazało się, że 99.97% tych URLi w ogóle nie znajdowało się w wynikach wyszukiwań Google. O sprawie piszą Dziennik Internautów i Michael Geist na swoim blogu.
ESA & MPS for OSIRIS Team MPS/UPD/LAM/IAA/RSSD/INTA/UPM/DASP/IDA, 2007, CC BY-SA 3.0 IGO, http://open.esa.int/mars-full-disc-by-rosettas-osiris-camera/
Tydzień Otwartej Edukacji zbliża się wielkimi krokami – rusza dokładnie za miesiąc, bo 27 marca. My jednak – w ramach Koalicji Otwartej Edukacji – zaczynamy świętowanie już teraz, bo 1 marca. Właśnie 1 marca w 12 miastach Polski będziemy rozmawiać o otwartej edukacji podczas spotkań TechKlubów organizowanych przez projekt Nowe Technologie Lokalnie.
Czym jest edukacja oparta na otwartych zasobach? Jaki wpływ na szkołę i uczenie się przez całe życie mają wszechobecne aplikacje mobilne, ogrom zdigitalizowanych zasobów z muzeów, czy prawo autorskie? Właśnie na takie (ale nie tylko!) pytania będziemy szukać odpowiedzi w najbliższą środę. Wśród prowadzących spotkania w TechKlubach są Alek Tarkowski i Natalia Mileszyk z Centrum Cyfrowego.
Białystok – Agata Łuczyńska i Katarzyna Górkiewicz z Fundacji Szkoła z Klasą poprowadzą miniwarsztat o otwartej edukacji w czasach post -prawdy i fake-newsów,
Bydgoszcz – o nowoczesnej, nie tylko cyfrowej edukacji opowiadać będzie Paulina Jędrzejewska z Fundacji Culture Shock,
Gdańsk – Kamil Śliwowski poprowadzi miniwarsztat o tym, gdzie i jak szukać i wykorzystywać otwarte zasoby z sieci,
Gliwice – (wyjątkowo spotkanie 2 marca) Alek Tarkowski z Centrum Cyfrowego opowie o idei otwartości i dzielenia się zasobami,
Kielce – Jarosław Lipszyc z Fundacji Nowoczesna Polska opowie o prawie autorskim w dobie internetu, a Michał Starczewski z ICM UW o otwartości w nauce
Koszalin – Natalia Mileszyk z Centrum Cyfrowego opowie o prawie autorskim w sieci,
Lublin – Grzegorz Stunża opowie o nowoczesnej i otwartej edukacji, a Joanna Ziętar o tym, gdzie i jak szukać otwartych zasobów
Olsztyn – Gabriela Sobocińska-Dec z Muzeum Historii Polski opowie o otwartej edukacji w muzeach a Sylwia Żółkiewska o aplikacjach mobilnych w edukacji,
Poznań – Natalia Szafran i Tomasz Rabruski opowiedzą o pracy i zastosowaniu Wikipedii w nauce,
Rzeszów – Grzegorz Zajączkowski z Ministerstwa Cyfryzacji opowie o otwartych zasobach i danych publicznych,
Szczecin – Karolina Olejak z Ministerstwa Cyfryzacji o nowoczesnej edukacji i kompetencjach cyfrowych współczesnej młodzieży,
Wrocław (wyjątkowo spotkanie 7 marca) – Kamil Śliwowski poprowadzi miniwarsztat o tym gdzie i jak szukać i wykorzystywać otwarte zasoby z sieci.
W tym numerze Kserokopii przedstawiamy pierwsze komentarze dotyczące poprawek zaproponowanych przez Komisję Kultury i Edukacji Parlamentu Europejskiego do dyrektywy o prawie autorskim. Zachęcamy również do zapoznania się z nowymi orzeczeniami zarówno krajowymi, jak i europejskimi (w tym TSUE na temat zgodności z prawem dwukrotności stosownego wynagrodzenia przewidzianego w prawie autorskim). Z ciekawostek prezentujemy artykuły o domenie publicznej, wykorzystaniu CC0 przez Metropolitan Art Museum z Nowego Jorku i o otwartej nauce jako jedynej możliwości rozwoju. Dobrej lektury!
Jesteśmy przeciwni naruszeniom prawa autorskiego, ale jak najbardziej za korzystaniem z dobrodziejstw domeny publicznej. Tomek Doksa w swoim artykule pokazuje, jak polscy artyści korzystają z domeny publicznej oraz w jaki sposób uwalniają swoją własną twórczość. Utwory domeny z publicznej umożliwiają bardzo dużą swobodę w ich wykorzystywaniu i interpretowaniu, mogą być więc wykorzystywane przez muzyków w samplach i remiksach.
Subskrybuj „Kserokopię” w formie newslettera – otrzymasz przegląd linków bezpośrednio na adres e-mail
Niektórzy wydawcy twierdzą, że publikacje naukowe w otwartym dostępie są zagrożeniem dla rozwoju nauki – jednak niektórzy mają zupełnie inne zdanie. W periodyku “Wildlife management” ukazał się artykuł o tym, że wolny dostęp do publikacji naukowych jest niezbędny do dalszego rozwoju wiedzy i nauki.
Jedno z największych muzeów na świecie, Metropolitan Museum of Art z Nowego Jorku, zdecydowało się udostępnić prawie 400 tysięcy utworów na licencji CC0. Cieszy nas, że kolejne muzeum dołączyło do grona otwartych instytucji kultury (w Polsce jest to np. Małopolski Instytut Kultury). (więcej…)
W tym numerze Kserokopii piszemy m.in. o tym, jak Facebook walczy z fałszywymi informacjami. Zastanawiamy się też, czy Disney naruszył prawo produkując “Alicję po drugiej stronie lustra”. Polecamy też waszej uwadze wyrok TSUE dotyczący podatku VAT od opłat reprograficznych.
Jak wynika z podsumowania roku sporządzonego przez BSA, za korzystanie z nielegalnego oprogramowania zasądzono w Polsce w ubiegłym roku 1,5 mln zł tytułem odszkodowań. W tym samym czasie liczba zgłoszeń przypadków piractwa wzrosła o 100 proc. Więcej w serwisie Interia.
Facebook rozpoczyna w Niemczech testy swojego narzędzia do filtrowania wprowadzających w błąd wiadomości. Powód? Zbliżające się wybory i obawa, że powtórzy się sytuacja z kampanii wyborczej w USA, gdzie fałszywe informacje były prawdziwą zmorą. Więcej w Business Insider.
Dofinansowano ze środków Muzeum Historii Polski w ramach Programu „Patriotyzm Jutra”. Udostępniono na licencji Creative Commons Uznanie Autorstwa – Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe.
W filmie wykorzystano zdjęcia Zakładów Mechanicznych Ursus:
E. Mościcki, źródło: http://bit.ly/2hlAWE2, domena publiczna
Z. Siemaszko, źródło: http://bit.ly/UrsusSiemaszko, domena publiczna
Produkcja: SLOW PR, http://slowpr.pl
Producent wykonawczy: Marchello Production http://www.marchelloproduction.com